Gedragen wilde dieren zich anders in coronatijd?

Het is al vaak gezegd, maar de coronacrisis bood wetenschappers op veel plekken ook een kans om allerlei real life experimenten te observeren. Tijdens het begin van de coronacrisis had het Park Hoge Veluwe bijvoorbeeld kortere openingstijden. De dieren die daar leven hadden dus meer uren waarin ze niet werden gestoord door mensen. Dankzij de camera's die op verschillende plekken in het park hangen, konden biologen precies zien wat voor invloed dat had op het gedrag van de dieren. Patrick Jansen van de Wageningen Universiteit is een van die biologen.

"Het verschil was 's ochtends nog niet zo groot – een uurtje – maar 's avonds ging het om drie uur verschil", vertelt Jansen. "Dus dan zie je dat de dieren veel eerder tevoorschijn komen." Hij benadrukt wel dat het om voorlopige resultaten gaat, en kan nog niet uitsluiten dat er andere factoren – of toeval – in het spel zijn.

Verstoorde broedvogels

Inmiddels is die rust in de natuur omgeslagen in het tegenovergestelde. Mensen kunnen verder nergens heen en trekken in groten getale de natuur in. Jansen maakt zich daar zorgen over: "Hoefdieren in de Alpen bijvoorbeeld hebben heel erg veel last van de drukte. Maar denk ook aan broedvogels, die kunnen niet goed tegen verstoring. Er hoeft maar één keer iets langs het nest te razen en ze verlaten het – of ze gaan überhaupt niet broeden. Ik maak me er zorgen over dat er te weinig rustige broedruimte overblijft voor dat soort dieren."

Daarnaast heb je nog te maken met indirecte effecten. "Herten brengen nu heel veel tijd door in het bos, waar ze zich veilig voelen, en relatief weinig in open veld. Hun ‘vraatdruk’ (het eten dat ze aan het ecosysteem onttrekken, red.) verschuift dus ook van het open veld naar het bos. Dus wordt het bos opgegeten, en groeit het open veld dicht. Dat zien we gebeuren."

Ook hier geldt weer dat het lastig te bewijzen is dat het echt door de drukte komt, "maar het zijn wel opvallende patronen, waar de beheerders van gebieden in Noordwest-Europa zich grote zorgen over maken."

Liever luisteren?

NPO Radio 1 houdt je dagelijks op de hoogte over de laatste ontwikkelingen in de wetenschap

Dagelijks tussen 17.00 en 18.30 uur in Nieuws en Co
Iedere werkdag van 02.00 tot 04.00 uur in Focus
En wanneer je maar wil in podcast Focus Wetenschap