Ongelijkheid bestond 6.600 jaar geleden al

Dat ontdekte archeoloog Chelsea Budd van de Zweedse Umea universiteit door 6.600 jaar oude graven in het huidige Polen te bestuderen. Een kwart van de mensen in die graven was versierd met dure koperen kralen, hangers en hoofdbanden, de rest moest het zonder die sieraden stellen. Het onderzoek is gepubliceerd in Antiquity.

Nu hoeft dat op zich nog niet te betekenen dat deze mensen ook daadwerkelijk rijker waren. Het zou bijvoorbeeld ook kunnen dat de mensen die ze begraven hebben de sieraden hebben toegevoegd om hun eigen status te benadrukken.

Beter eten

Maar aanvullend onderzoek naar de beenderen van de mensen in het graf duidt erop dat de versierde mensen het wel degelijk beter hadden. De zogenoemde koolstofisotopen in hun beenderen kwamen overeen met die van dieren die destijds leefden, en van bepaalde planten, en dat gold niet voor de niet versierde mensen. Alleen de rijkere mensen hadden de beschikking over het vlees van dieren die op voedzame, zonbeschenen weiden graasden, concluderen de onderzoekers.

Het ligt daarom voor de hand dat er toen al verschillen waren in landeigenaarschap en rijkdom. En omdat de verschillen werden gevonden bij verschillende generaties, lijkt het erop dat die ongelijkheid werd overerfd.

Vroeger meer gelijkheid

Voor de opkomst van de landbouw, zo'n 10.000 jaar geleden, leefden mensen in kleine, egalitaire groepen. Van grote ongelijkheid was geen sprake, schrijft wetenschapper Peter Turchin bijvoorbeeld in zijn boek Ultrasociety. Toen landbouw eenmaal bestond, konden ook langzamerhand grotere groepen mensen gaan samenleven, en lag de opkomst van ongelijkheid op de loer. Dit onderzoek laat zien dat dat in ieder geval 6.600 jaar geleden al het geval was.

NPO Radio 1 houdt je dagelijks op de hoogte over de laatste ontwikkelingen in de wetenschap

Dagelijks tussen 17.00 en 18.30 uur in Nieuws en Co
Iedere werkdag van 02.00 tot 04.00 uur in Focus
En wanneer je maar wil in podcast Focus Wetenschap