Is er leven op Mars geweest? 'Antwoord ligt in de bodem'

Roelofs is dus vooral geïnteresseerd in de bodem van Mars, aangezien die het verhaal vertelt van de geschiedenis van de planeet. De karretjes die tot nu toe op de planeet hebben gereden, geven ons volgens Roelofs inkijkjes in de geologische geschiedenis, "maar Mars is vier miljard jaar oud en die karretjes rijden telkens maar een paar kilometer."

Buitenaards leven

De klimaatcondities en de processen die op het oppervlak hebben afgespeeld, zitten opgeslagen in het gesteente van de planeet. Als je daar meer over te weten komt, kan ooit misschien de aloude vraag worden beantwoord: is er leven buiten onze eigen aarde?

Een bemande missie naar de rode planeet lijkt nog vrij ingewikkeld. Mars is een ontzettend dorre en onleefbare planeet. Uit Amerikaans onderzoek bleek onlangs nog dat er pas op tien à twintig kilometer diepte mogelijk vloeibaar water zit en dat is te diep dus om bij te komen. Daarnaast ben je ook wel echt een tijd onderweg, zeker drie maanden als de planeet het dichtst bij de aarde staat.

We hebben tot nu toe ook nog nooit monsters van Mars terug weten te brengen naar de aarde. Die technologie is er volgens Roelofs helemaal nog niet. Om dit voor elkaar te krijgen, zouden landen ook veel meer moeten samenwerken, denkt de onderzoeker. Maar ze heeft haar twijfels of die samenwerking er, met de in zichzelf gekeerde politieke landschappen, ooit gaat komen.

Onderzoek naar modderstromen

Dat de planeet Roelofs enorm fascineert, moge duidelijk zijn. Deze week hoopt ze ook haar proefschrift over Mars in te leveren. Dat onderzoek gaat onder andere over mysterieuze modderstromen die plaats lijken te vinden op de planeet. "Vandaag de dag zien we veel materiaal zich verplaatsen, dat is best gek omdat de planeet erg onleefbaar is." Roelofs onderzoekt wat dan die bewegingen veroorzaakt. Daarvoor kan ze natuurlijk niet naar de planeet toe, dus ze maakt Mars in het klein in een lab na. In die 'marskamers' kan ze de luchtconditie van de planeet nabootsen.

Op die manier kwam ze erachter wat die 'modderstromen' op de planeet veroorzaken. "Mars heeft maar weinig atmosfeer. Maar bijna alles wat er is, is CO2. In de winter wordt het zo koud dat er een laagje rijp op het oppervlak komt. In de lente warmt de planeet weer op en dan gaat het ijs niet smelten, maar gaat het weer terug naar gas omdat de lucht zo ijl is. Dat gaat zo explosief dat dit een modderstroom aandrijft. Het duwt als het ware de grote rotsblokken van elkaar af."

Het moment dat Roelofs hierachter kwam, was heel bijzonder voor haar. "Samen met mijn begeleider uit Frankrijk stond ik te springen in het lab." Deze conclusie is wel iets minder goed nieuws als het gaat om de vraag of er water is of was op de planeet: "De landschappen die ik bestudeer zijn de afgelopen vijf miljoen jaar gevormd. Nu weten we dat het niet door water is gebeurd, maar door CO2 gedreven processen."

Modderstromen op aarde voorspellen

Roelofs hoopt dat haar onderzoek straks ook meer kan vertellen over modderstromen op aarde. "Als we dan beter de natuurkunde achter beide stromen begrijpen, kunnen we misschien op aarde ook die modderstromen, die steeds vaker voorkomen, beter voorspellen."