Wie profiteert er eigenlijk van Trumps importheffingen?

Volgens Trump is het vandaag 'Liberation Day', oftewel bevrijdingsdag. Onderzoeksjournalist en hoofdredacteur van Vrij Nederland Sander Heijne legt uit wat hij daarmee bedoelt: "Dat hij de Amerikanen gaat bevrijden van de uitbuiting van bondgenoten." Daarmee doelt de president op het feit dat de VS meer goederen importeert dan exporteert. Om dat te veranderen gaat hij die import nu duurder maken. Op basis van gelekte informatie uit het Witte Huis lijkt het erop dat alle buitenlandse goederen met 20% meer belast zullen worden en sommige specifieke producten nog meer.

Europese tegentarieven

Op de korte termijn verwacht Heijne dat de Europese Unie zelf ook extra heffingen gaat invoeren in reactie op Trump: "Je kan bijna niet anders dan tegenmaatregelen nemen, omdat anders Amerikaanse producten bevooroordeeld worden." Dit creëert een oneerlijke markt waar de Europese industrie onder kan lijden. Dat de EU dit gaat doen is aannemelijk gezien de strijdbare woorden van Ursula von der Leyen, voorzitter van de Europese Commissie: "We have the power to push back."

Verwacht wordt dat Trump vanavond landen die met wederkerigheidstarieven komen nog meer zal belasten. "Het is alsof je op een schoolplein iemand een klap geeft en als die je dan een klap teruggeeft dat je wraak gaat nemen", aldus Heijne. De vraag is of hij dit gaat doordrukken. In Amerika is er steeds meer kritiek op de aanhoudende inflatie waaronder zijn achterban gebukt gaat. Boodschappen in de VS zijn hierdoor ongekend duur. "Het is makkelijker om alle problemen van de wereld in de schuld van migranten of transgenders te schuiven, dan te zeggen dat er geen inflatie is terwijl die er wel is", zegt Heijne. Hij verwacht dan ook dat de importheffingen de prijzen alleen maar verder zullen opdrijven.

Effecten op de Nederlandse economie

Voor Nederlandse exporteurs is dit nadelig, hun prijzen zullen stijgen waardoor de Amerikaanse vraag zal afnemen. Toch wil Heijne dit relativeren. Toen deze bedrijven niet meer naar Rusland mochten exporteren, vonden zij snel andere afzetmarkten in andere landen. Hierdoor kan er schaarste ontstaan in de VS waardoor de prijzen nog meer zullen stijgen.

Momenteel is de EU van plan voor 800 miljard euro in defensie te investeren. De VS is de grootste wapenfabrikant. Dit maakt dat Europa belangen heeft bij goede handelsrelaties met de Amerikanen. Daarentegen hebben zij weer behoefte aan de computerchips van het Nederlandse ASML. De VS wil zelfs niet dat zij die chips aan China leveren. "Het wordt voor Europa dan minder interessant om te luisteren naar Amerika omdat het minder voordelen heeft", legt Heijne uit.

Op de lange termijn moet de EU zich afvragen of de VS nog een betrouwbare handelspartner is, denkt Heijne. Is het nog verstandig om daar te investeren als elke komende maand de handelsvoorwaarden veranderd kunnen zijn? "Ik ben geneigd te denken dat de Amerikanen hier meer last van gaan hebben dan wij", aldus de hoofdredacteur.