Waarom is gapen aanstekelijk?

"Gapen heeft waarschijnlijk te maken met het koelen van de hersenen", zegt UvA-onderzoeker Evy van Berlo in Spraakmakers. Door het ontspannen van je kaken en diepe inhalatie van koele lucht kan je je hersenen afkoelen. De functie hiervan is dat je beter op je omgeving kan letten, legt de onderzoeker uit.

Het geeuwende dierenrijk

We zijn niet de enige dieren die gapen: ook honden, katten, paarden en zélfs vissen doen het. Opmerkelijk daarbij is dat gapen met name aanstekelijk is onder deze diersoorten. Honden zijn hierbij een uitzondering, stelt Van Berlo. "Die kunnen ook aanstekelijk gapen door mensen. Zelfs soms nog sterker dan door hun soortgenoten." Dit komt volgens Van Berlo door de co-evolutie van honden en mensen. "Honden zijn erg gericht op mensen en kunnen zelfs hun emoties herkennen."

Aanstekelijkheid

Dat aanstekelijke is nogal wat, want hoe komt het dat we eerder gapen wanneer we een ander het zien doen? Is dit een soort imitatiegedrag? Voorheen dacht men dat dit met empathie en een sterkere menselijke band te maken had. Dat ligt toch net wat anders, stelt Van Berlo: "Het is wel zo dat wij spiegelneuronen hebben. Waardoor we automatisch gedragingen en expressies overnemen van anderen. Het gapen is waarschijnlijk een gevolg van dat systeem."

Opvallend is dat mensen die zich op het autismespectrum bevinden, minder gevoelig zijn voor de aanstekelijkheid van gapen. "Zij nemen wel waar wat anderen voelen, maar voelen het zelf niet", zegt Van Berlo. "Ze kunnen het moeilijk labelen, waardoor het minder snel gebeurt."