Ondanks 'mismatch' met griepvirus is griepprik nog steeds werkzaam

Meerdere media meldden vorige week dat het juiste griepvirus niet in de griepprik is opgenomen, waardoor de prik niet werkt. Is dit waar? Dokter Media geeft uitleg.

Het eerste nieuwsbericht over de werkzaamheid van de griepprik verscheen vorige week in Het Algemeen Dagblad, waarin werd vermeld dat de prik "niet helpt tegen de huidige griepgolf, door een verkeerde keuze". De griepepidemie zou bovendien "al vijf weken gaande" zijn en volgens De Telegraaf "ruim 15.000 mensen gingen vorige week met griepklachten naar de huisarts".

Wat je moet weten over de griep

Is er inderdaad een verkeerde keuze gemaakt? En zo ja, wat heeft dit voor gevolgen? Betekent dit bijvoorbeeld dat mensen die de griepprik hebben gehad deze nu voor niets hebben gehad?Om te begrijpen waar deze nieuwsberichten op gebaseerd zijn, is het belangrijk om het volgende te weten over de griep:

• Griep wordt veroorzaakt door een griepvirus
• Er zijn verschillende typen griepvirussen die steeds veranderen, waardoor iemand steeds opnieuw de griep kan krijgen (in tegenstelling tot sommige andere virusziekten, waarbij je na het doormaken van één infectie de rest van je leven beschermd bent)
• In het ene griepseizoen komt meer griep voor dan in het andere
• Er is officieel een griepepidemie als meer dan 50 per 100.000 inwoners de griep hebben (gebaseerd op gegevens van zogeheten Peilstations)

De cijfers zijn niet verontrustend

Gedurende ‘het griepseizoen’ wordt wekelijks door het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) en Nederlands Instituut voor Onderzoek van de Gezondheidszorg (NIVEL) ‘de stand van zaken‘ bekend gemaakt. De recente nieuwsberichten werden gebaseerd op de stand van zaken tot en met 14 januari 2018.Het klopt inderdaad dat het griepvirus momenteel veel mensen ziek maakt: er is nu sinds vijf weken officieel sprake van een griepepidemie. Ook klopt het dat het griepvirus dat momenteel het meest voorkomt, niet in de drie vaccins van de huidige griepprik zit.Het samenstellen van de griepprik is erg complex, waardoor het griepvirus dat de meeste mensen ziek maakt wel vaker niet in de griepprik is opgenomen. Omdat door zo’n 'mismatch' de werkzaamheid wel minder lijkt te zijn, zijn onderzoekers op zoek naar nieuwe manieren voor het samenstellen van de griepprik.

De griepprik werkt wel

Dat betekent echter niet dat de griepprik helemaal "niet werkt" of "niet helpt": de prik beschermt nog steeds tegen de andere, minder voorkomende griepvirussen en kan door zogeheten ‘kruisbescherming’ zelfs ook nog – in mindere mate – beschermen tegen het huidige griepvirus.Ook is het goed te beseffen dat de huidige griepepidemie niet bijzonder hevig is: vorig jaar bijvoorbeeld duurde de griepepidemie 15 weken en gingen er in al die weken gemiddeld 15.000 mensen met klachten van griep naar de huisarts. De huidige griepgolf is nog niet voorbij, maar vooralsnog zijn de cijfers – zeker in vergelijking met de afgelopen jaren – niet verontrustend.

Dokter Media is elke vrijdag bij het NPO Radio 1-programma Spraakmakers te gast om medisch nieuws te analyseren en te verhelderen. Beluister het fragment over het griepvirus hier terug: