Bestaat toeval? En kun je het naar je hand zetten?

Volgens Hopster moeten we toeval naar onze hand zetten, hoe paradoxaal dat ook klinkt. De dingen die ons overkomen, wat we niet kunnen beheersen en onze controle ontglippen, kunnen we sturen, zegt de filosoof. "En daarmee een vorm van controle en menselijk handelingsvermogen erover kunnen uitoefenen."

Aangrijpen

"Toeval is heel alledaags", gaat Hopster verder, die tegelijkertijd waarschuwt dat we niet ieder toeval als bijzonder moeten ervaren. "Die gebeuren gewoon. Dus daar moeten we niet altijd te veel betekenis aan willen hechten." Het gaat om het "aangrijpen" van een bepaalde situatie of gelegenheid, stelt Hopster.

Rol van toeval

Er zijn ook meerdere vormen van toeval. Denk aan zuiver toeval, iets dat "puur ongepland" is, aldus Hopster. "Als daar geen enkel idee en geen enkele opzet achter zit, des te minder dat het geval is, des te groter de rol van het toeval." Het wordt volgens de filosoof pas interessant als dat toeval "zich een beetje vermengt met menselijke intelligentie en dat wij het kunnen oppikken, gebruiken en daar iets mee gaan doen."

Liefde

Toeval heeft ook een bepaalde schoonheid en kan zomaar eens voorbijkomen, bijvoorbeeld in de liefde. Datingapps sturen aan de ene kant, maar tegelijkertijd komen er allemaal mensen op je pad die je anders niet tegen zou komen. "Je kunt die datingapps meer of minder gestuurd maken en daar meer of minder ruimte geven voor de ongezonde vondst", zegt Hopster.

Poëzie van het leven

"Als je helemaal voorbij zou gaan aan toevalligheid en aan die persoonlijke betekenis, dan zou je eigenlijk iets van de rijkdom, de bijzonderheid van het leven missen. Het is een beetje de poëzie van het leven", stelt de filosoof.

Gebruikmaken van toeval

Maar hoe kunnen we toeval gebruiken? Volgens Hopster moeten mensen openstaan voor de mogelijkheden die hun kant opkomt en daarop inspelen. Daarbij moet je niet al te veel regels voor jezelf opstellen. "Welke regels je opstelt, heeft invloed op het toeval dat zich kan voordoen en daarmee kun je toeval vergroten of verkleinen."

"Het toeval is alomtegenwoordig, niet altijd even interessant en betekenisvol", concludeert Hopster. "Elke situatie waarin je je begeeft, herbergt wel een element van toeval. De mensen met wie je in een in een bepaalde ruimte zit, wie je ontmoet, wie je tegen het lijf loopt. En dat toeval, dat kan aanleiding geven voor een gesprek. Het geeft een soort creatief element in een situatie die niemand heeft bedacht, maar die je wel kunt incorporeren en waar je op kunt voortbouwen."

Hopsters boek Toeval is hier beschikbaar.