Kan een kwal ons onsterfelijk maken?

Je wordt geboren, je groeit op, wordt ouder en dan ga je weer dood. Zo is het leven, zou je denken. Toch geldt dat niet voor alle organismen: de Turritopsis dohrnii pakt het heel anders aan. Deze kwallensoort kan zichzelf, als hij eenmaal volwassen is, weer jong maken en vrolijk verder leven. In theorie is het beestje daardoor onsterfelijk.

Kunnen wij mensen dat kunstje niet afkijken bij de kwal, zodat we zelf ook eeuwig kunnen leven? Nieuws en Co vroeg het aan Han Brunner, hoogleraar humane genetica aan het Radboud UMC en de Universiteit van Maastricht.

Net als schaap Dolly

"Het goede nieuws is dat het in principe wel kan", zegt Brunner. Klonen, zoals de Turritopsis dohrnii eigenlijk doet met zichzelf, is nog nooit gedaan bij de mens, maar wel bij dieren. "Dan neem je het DNA van iemand die al bestaat en wordt dat in een eicel gedaan. En omdat in die eicel allerlei stofjes zitten die nog helemaal met het begin te maken hebben, wordt dat DNA dan eigenlijk gereset, teruggebracht in de oorspronkelijke babystaat. En dan kun je daarmee een embryo creëren." Zo kun je een organisme ‘kopiëren’, denk bijvoorbeeld aan het gekloonde schaap Dolly.

De week van de kindervragen

Ook al hebben kinderen nu vakantie, hun nieuwsgierigheid staat nooit uit. Begin december konden kinderen hun eigen vragen aan Nieuws en Co opsturen. Deze week komen er vijf aan bod. Vandaag is het de beurt aan Juan Tristan (11), die nu al weet dat hij later wetenschapper wil worden. Hij vraagt zich af of de Turritopsis dohrnii ons onsterfelijk kan maken.

Alle levenservaring wordt gewist

Toch zitten er volgens de hoogleraar nogal wat haken en ogen aan dit idee. Ten eerste hebben we met z’n allen afgesproken dat we mensen niet gaan klonen. Onze menselijke cellen zijn er ook niet echt voor gemaakt. Bovendien kun je door klonen niet alles bewaren: alle levenservaring en herinneringen van het organisme worden gewist, vertelt Brunner. "Dus je krijgt een soort van kopie die er wel op lijkt, maar die ís het eigenlijk niet." Zo doet de Turritopsis dohrnii het ook: "Eigenlijk leeft hij niet door, hij maakt een nieuwe kwal die genetisch helemaal op hem lijkt."

Worden we straks allemaal 100? En moeten we dat eigenlijk wel willen? Lees verder in deze special van NPO Focus.

NPO Radio 1 houdt je dagelijks op de hoogte over de laatste ontwikkelingen in de wetenschap

Maandag t/m vrijdag rond 16.20 uur in Nieuws en Co
Iedere dinsdag- op woensdagnacht van 02.00 tot 06.00 uur in Focus
En wanneer je maar wilt in de podcast Focus Wetenschap