Dit moet je weten over meteorieten

In het Noord-Hollandse dorpje Broek in Waterland is dus op 11 januari een meteoriet ingeslagen. De meteoriet, een L6-chondriet, verbrijzelde een dakpan van een schuurtje in een woonwijk. Natuurhistorisch museum Naturalis in Leiden zal de vondst vandaag bekendmaken.

Op zich is een dergelijke meteoriet niet heel zeldzaam. Gemiddeld stort er naar schatting eens in de drie jaar eentje neer in Nederland. Wel bijzonder is dat de meteoriet wordt gevonden – dat gebeurde in Nederland pas vijf keer eerder.

Wat is een meteoriet?

We hebben het hier over brokken steen die door het zonnestelsel vliegen. De grootte kan variëren van een korreltje tot een flink rotsblok. Wetenschappers duiden deze brokken aan met drie verschillende termen. Zolang ze zich buiten de dampkring van de aarde bevinden, zijn het meteoroïden. Dringen ze de dampkring binnen, dan noem je ze meteoren. Slaan ze ook daadwerkelijk in op het aardoppervlak, dan heb je het over meteorieten.

Kan ik er zelf ook een bewonderen?

Natuurlijk. Elke keer als je een vallende ster ziet. Bijna elke (heldere) nacht zijn er wel een paar vallende sterren te zien. Maar als je er echt veel wilt zien, moet je even wachten op de Perseïden. Deze meteorenzwerm scheert elk jaar langs de aarde, dit jaar rond 13 augustus. Op het hoogtepunt zou je er dan zo’n 85 meteoren per uur moeten kunnen bewonderen.

Klopt het dat meteorieten het leven op aarde hebben gebracht?

Er zijn mensen die dat geloven. Deze mensen geloven in panspermia, het idee dat het leven elders in het heelal is ontstaan en via kometen of meteorieten op aarde is beland. Helemaal uitsluiten kunnen we deze theorie niet, hoewel het niet aannemelijk is dat leven een eeuwenlange reis door de ijskoude ruimte zou kunnen overleven.

Het speculeren zal nog wel even doorgaan: In 2012 sloegen op Sri Lanka meteorieten in waarin sporen van algen werden gevonden. Of preciezer: suggestieve structuren, waarvan vooralsnog onduidelijk is of ze ook door niet-biologische processen kunnen ontstaan.

Een andere mogelijkheid is dat een meteoriet de voorwaarde voor het ontstaan van leven creëerde. Door de extreme hitte en druk tijdens een inslag zouden chemische bouwstenen hebben kunnen ontstaan die op hun beurt weer de bouwstenen van het leven mogelijk maakten: dna en rna.

Kun je worden gedood door een meteoriet?

Het is niet onmogelijk, maar de kans is een stuk groter dat je omkomt bij een auto-ongeluk of doordat je uitglijdt in de badkamer. Bekend is dat er in de jaren 50 een Amerikaanse gewond raakte door een meteoriet, en 1911 overleed een Egyptische straathond door een meteoriet.

Maar een meteoriet kan absoluut dood en verderf brengen. Het bekendste geval is waarschijnlijk de meteoriet die 66 miljoen jaar geleden insloeg, en een flink deel van het aardse leven uitroeide – waaronder de dinosaurussen.