De wereld mag het weten: China heeft grote ruimte-ambities

Luister naar De Kennis van Nu Podcast met Marc Klein Wolt:

Marc Klein Wolt is directeur van het Radio Lab van de Radboud Universiteit in Nijmegen. Dat lab is gespecialiseerd in het onderhouden en verbeteren van technieken en instrumenten om signalen uit de ruimte te meten. Samen met Astron in Dwingeloo en de Delftse elektronicafabrikant ISIS (Innovative Solutions In Space) ontwikkelt het Radio Lab een radiotelescoop die in 2018 mag meeliften met een Chinese satelliet naar de achterkant van de maan. Momenteel werkt Klein Wolt daarvoor intensief samen met China.

Voor Klein Wolt is het geen verrassing dat China in slechts vijf jaar tijd de grootste radiotelescoop ter wereld heeft kunnen bouwen. ‘In tegenstelling tot Nederland heeft China enorm veel geld. Bovendien heeft het heel veel ingenieurs die ze hard aan het werk kunnen zetten en gezien de hiërarchische sociale en politieke structuren in het land gebeurt dat ook gewoon.’

De telescoop heeft een diameter van een halve kilometer en een oppervlakte van ongeveer 250.000 vierkante meter. Dat zijn zo’n 30 voetbalvelden naast elkaar. Hoewel Klein Wolt deze prestatie zeker bewonderenswaardig vindt, is hij niet van oordeel dat China zich hiermee al meteen tot koploper kan uitroepen op het gebied van radioastronomie. ‘Nadat je het gebouwd hebt, moet je er natuurlijk nog wat mee doen. En inzake het aantal wetenschappers die de kennis hebben om zo’n telescoop te gebruiken voor creatief wetenschappelijk onderzoek, loopt China toch nog wat achter.’

Hoe Nederlandse kennis China zal boosten

Desondanks doet Klein Wolt deze prestatie niet zo maar af als een wedstrijdje ver plassen van China. ‘Zij hebben de mogelijkheid om iets te bouwen, en als ze dat kunnen bouwen, dan doen ze mee in de wereld. Bovendien begrijpen zij natuurlijk ook wel dat als je zo’n ding eenmaal hebt staan, je er dan ook iets serieus mee moet doen.’

Kortom, het lijkt er dus op dat China in de toekomst het Westen zal bijbenen op het gebied van radioastronomische kennis. Te meer omdat Ilse van Bemmel, astronoom bij JIVE (het Europese instituut dat samenwerking tussen radiotelescopen in de wereld faciliteert), maandag nog bij Nieuws en Co wist te vertellen dat Nederland in de jaren ‘80 en ’90 heel veel Chinezen trainde in de radiosterrenkunde. Ons land hoort op dat gebied nog altijd bij de besten ter wereld. Volgens Van Bemmel zal die kennis China dus naar alle waarschijnlijkheid een boost geven.

Samenwerking ook voor Westen voordelig

Zou het Westen enig wantrouwen aan de dag moeten leggen om die kennis met China te delen? Het staat in ieder geval vast dat samenwerking met China het Westen ook vele voordelen biedt. Van Bemmel verwacht bijvoorbeeld dat na een paar testfases ook niet-Chinese wetenschappers van ’s werelds grootste radiotelescoop gebruik mogen maken.

En de maansatelliet waarin Klein Wolts team uiteindelijk een radiotelescoop zal monteren, maakt deel uit van een project dat informatie moet verzamelen voor China’s toekomstige bemande maanmissie. ‘De wetenschappelijke kennis en inzichten die we hierbij aan elkaar uitdelen is voor ons beiden voordelig,’ aldus Klein Wolt. ‘Een echte win-win-situatie.’