Samengestelde gezinnen, werkt het? En wat zijn de gevolgen voor het kind?

Ieder jaar krijgen zeventigduizend kinderen in Nederland te horen dat hun ouders uit elkaar gaan. En ook al doen ouders nog zo hun best, de impact op kinderen is volgens deskundigen enorm. De gevolgen van een scheiding worden door veel ouders onderschat.

Uit onderzoek blijkt dat het gemiddeld zeven jaar duurt voor iedereen in de nieuwe gezinssamenstelling zijn plek heeft gevonden. Wat betekent dat voor de band tussen kind en de biologische ouders en hoe verschilt die van de band met de stiefouders op de langere termijn? Familiesocioloog Kirsten van Houdt onderzocht de band die kinderen hebben met ouders en stiefouders. "De ouder-kind relatie is de eerste en meest bindende relatie in een mensenleven. Het belang van deze band gaat verder dan de jaren waarin kinderen afhankelijk zijn."

De rol van de biologische moeder

De biologische moeder blijkt een alles bepalende factor. Ook is de tijd die je doorbrengt bij de biologische- of stiefouder een belangrijke voorspeller voor de band die je opbouwt. "Die rol van de biologische moeder is niet alleen bepalend in de relaties tussen kinderen en hun biologische vader, maar ook bij de band tussen stiefkinderen en hun stiefouders." De manier waarop we naar de moederrol kijken is eigenlijk nog heel traditioneel volgens de socioloog. "De moederrol is allesbepalend."

Volgens Kirsten hebben stiefmoeders een ingewikkelde rol, waar ze zelf eveneens mee worstelen. "Ze willen ze een goede 'moeder' zijn voor kinderen die niet van hen zijn, maar ze willen ook de biologische moeder niet voor het hoofd stoten. De sociale rol van de moeder is exclusief toegeschreven aan de biologische moeder en kan niet zomaar door andere ouderfiguren worden aangenomen. Dat kan een dilemma opleveren."

Advies

"Denk goed na over hoe je met de kinderen omgaat", raadt Kirsten ouders aan. Bespreek de verwachtingen en de taakverdeling tussen ouders onderling en ten aanzien van de stiefouders. "Als er vier ouderfiguren zijn, is het goed om ieders rollen te bespreken. Het wordt moeilijk voor kinderen als de ouderfiguren aan elkaar gaan trekken."

"En wees niet te streng voor jezelf en voor elkaar, het is gewoon heel moeilijk." Ook wil Kirsten benadrukken dat er heel warme stief-relaties kunnen bestaan.

Focus Wetenschap

Iedere werkdag van 02.00 tot 04.00 uur in Focus. Luister hier de uitzending terug.
En wanneer je maar wil in podcast Focus Wetenschap