Woede over besluit Klarna om achteraf betalen door te zetten: 'Gaat kwetsbaren raken'

Vanochtend waren er in de Tweede Kamer vier bedrijven betaalbedrijven aanwezig. Van die bedrijven wil alleen het bekende Klarna het later betalen invoeren. "Klarna zegt: de markt wil het, dus we gaan het doen. Dat schoot in het verkeerde keelgat", zegt ChristenUnie-Kamerlid Don Ceder. "Voor woekerpolissen was er ook een markt."

De Tweede Kamer sprak zich eerder al in meerderheid uit tegen 'koop nu, betaal later' in de winkelstraat. In reactie daarop zei het kabinet dat ze het niet kunnen verbieden, maar het deed wel een oproep aan de betaaldiensten om het niet aan te bieden. Klarna wil dit dus echter toch doorzetten.

Experts zijn tegen het plan, zegt Ceder. "Schuldhulpverleners zeggen: het is een heel onzalig plan. Het gaat kwetsbare mensen raken: jongeren en mensen met een beperking", zegt hij. "Als jij in de winkel de vraag krijgt of je alles wilt betalen of een broek bij de Zara kunt meenemen voor niks, dan zijn met name jongeren daar heel gevoelig voor." Hij vindt dat we als maatschappij een zorgplicht hebben.

Incassotrajecten

Niet alleen politici zijn kritisch. Ook Japke Kaastra, hoofd financiële gezondheid van ING is dat. "In 2022 hebben de vier grootste bedrijven op gebied van achteraf betalen bij elkaar 350.000 nieuwe incassotrajecten gestart. Dat is een vijfde van het totaal aantal gestarte incassotrajecten", zegt ze. Ze vindt dat consumenten beschermd moeten worden: "Het gaat over mensen die als gevolg van gratis graaien in een geldpakhuis in de problemen belanden. Mensen kunnen dit niet overzien."

Kaastra wijst op hoge incassokosten die de bedrijven rekenen. "Over vier euro die later betaald wordt, kan veertig euro extra worden berekend. Dat staat niet meer in verhouding tot het bedrag en het kan per transactie. Dat moet echt aan banden worden gelegd."

Leeftijdsverificatie

Het zou goed zijn als de bedrijven verplicht worden om de kredietwaardigheid van de gebruikers te beoordelen, vindt Kaastra. "Als je naar Amerika kijkt, dan is twee derde van de achteraf betalen-gebruikers niet of zeer beperkt kredietwaardig. Ruim driekwart van de mensen van onder de 25, die dit gebruiken, komt de problemen", vertelt ze. Ook leeftijdsverificatie zou verplicht moeten zijn, zodat mensen onder de 18 het niet kunnen gebruiken.

Op dit laatste wijst Ceder. "Er lopen hier altijd klassen in de Tweede Kamer rond. Dan vraag ik: wie gebruikt Klarna of Riverty? Altijd steken er wel een paar meiden van 14, 15 hun hand op… Ieder persoon van onder de 18 die een beetje verstand en telefoon heeft, kan dingen aanschaffen en later betalen…"