Moet er digitaal EU-paspoort komen? 'De overheid moet zich niet gedragen als Google'

Leijten vindt dat de regering "met een roekeloze naïviteit in de wedstrijd zit." Het is goed om je digitaal te kunnen identificeren, maar het is best ingewikkeld om dit veilig te doen, zegt het Kamerlid, die overigens een meerderheid van de Tweede Kamer achter zich heeft.

Leijten maakt zich zorgen over de privacy: "Er moet niet te veel informatie worden overgeheveld naar partijen die dat niet nodig hebben", vindt ze. "Als je je moet legitimeren dat je in het buitenland wel of niet alcohol mag kopen, is het niet nodig om te zien waar je woont of wat je geslacht is", vertelt ze. Daar moeten waarborgen voor zijn, maar die zijn er te weinig, vindt ze.

Overheid als Google

Hans Hoornstra van de Stichting Digitale Overheid is minder negatief dan Leijten. Volgens hem maken we, bewust of onbewust, veel gebruik van online diensten buiten Nederland. Je online identificeren gebeurt heel vaak: "We maken gebruik van talloze sociale media, die wereldwijd toegankelijk zijn, daar identificeer je je ook."

Google heeft bijvoorbeeld een dienst dat je je één keer identificeert, zodat je heel makkelijk kunt inloggen op allerlei plekken. Dat moet de overheid ook doen, zegt Hoornstra, anders doen bedrijven het. "Je moet het gewoon zien als een ondernemende actie van de overheid. Op het moment dat we dit niet Europees regelen, zijn we overgeleverd aan grote techbedrijven", zegt hij.

Leijten vindt het echter onnodig dat de overheid zich als 'een tweede Google' gaat gedragen. Ze geeft een voorbeeld: als je werk zoekt, kun je met je DigiD inloggen bij het UWV. Als het UWV geld aan je zou willen verdienen, zouden ze dit gegeven kunnen gebruiken om reclames te laten zien voor vacaturesites. Dit mag niet in Nederland, omdat er afspraken over zijn, maar in Europa zijn die afspraken er dus nog niet. "De overheid moet geen profielen van je maken. Dat hebben we in de toeslagenaffaire gezien: daar werden mensen aangemerkt als fraudeur en die kwamen er nooit meer vanaf", aldus de SP’er.

Hoornstra vindt het verwijt dat de overheid zich als Google gebruikt onterecht. Hij ziet het eerder andersom: "De overheid gedraagt zich niet als Google, maar Google gebruikt zich als de overheid…", zegt hij. "We kunnen e-identificatie niet eeuwig blijven uitstellen", vindt hij.