Europese Verkiezingen: Opkomst, uitslagen en verwachtingen

Prognose: Europees Parlement iets rechtser, maar geen grote verschuiving

Ondanks aanzienlijke winst voor radicaal-rechtse partijen in landen als Frankrijk en Duitsland, blijven de machtsverhoudingen in het Europees Parlement grotendeels hetzelfde, volgens een prognose van het Parlement zelf. De twee grootste fracties sinds de eerste verkiezingen in 1979 blijven dominant. De christendemocratische EVP-fractie wint tien zetels en komt uit op 186 van de 720 zetels, waarmee ze opnieuw de grootste fractie vormen. De radicaal-rechtse ID-fractie, inclusief de PVV en de partij van Marine Le Pen, groeit met 11 zetels en komt op een totaal van 60 zetels.

De conservatieve ECR-fractie wint één zetel en komt op 70 zetels. Gezamenlijk zijn ECR en ID nu ongeveer even groot als de sociaaldemocraten. In de ECR zitten partijen als Fratelli d'Italia, de Poolse PiS en het Spaanse VOX. De grote verliezers bij deze verkiezingen zijn de liberalen en de groenen. De liberale Renew-fractie verliest 20 zetels en komt op 82, maar blijft wel de derde fractie. De Groenen verliezen 18 zetels en gaan van 71 naar 53 zetels. De radicaal-linkse fractie blijft ongeveer stabiel met een prognose van 36 zetels.

Definitieve uitslag voor Nederland bekend: GroenLinks/PvdA de grootste

Om 23.00 uur is de definitieve prognose van de verkiezingsstrijd in Nederland bekendgemaakt. Volgens de cijfers behaalt GroenLinks/PvdA de meeste zetels: 8 van de 31 zetels die voor Nederland beschikbaar zijn. Dit is echter één zetel minder dan vijf jaar geleden. GroenLinks/PvdA wordt gevolgd door de PVV, die van 1 naar 6 zetels stijgt. De verdeling van de overige zetels is als volgt: VVD (4 zetels), CDA (3 zetels), D66 (3 zetels), BBB (2 zetels), Volt (2 zetels), NSC (1 zetel), SGP (1 zetel) en PvdD (1 zetel). Forum voor Democratie en de ChristenUnie verdwijnen uit het Parlement, en de SP heeft opnieuw geen zetel weten te veroveren.

Radicaal-rechts boekt grote overwinning in Frankrijk bij Europese verkiezingen

De eerste resultaten van de Europese verkiezingen zijn binnen en het lijkt erop dat radicaal-rechtse partijen flink terrein winnen. In Frankrijk, waar net de stembussen zijn gesloten, komt de partij van Marine Le Pen als grote winnaar uit de bus. Volgens de eerste exitpolls heeft het Rassemblement National (RN) tussen de 31,5 en 33 procent van de stemmen behaald. Dat is meer dan twee keer zo veel als de partij van president Macron, die naar schatting rond de 15 procent scoort. Ook de sociaaldemocraten doen het niet slecht, met ongeveer 14 procent van de stemmen.

Bij de vorige Europese verkiezingen waren de partijen van Le Pen en Macron ongeveer even groot. Het RN behaalde toen 24 procent en En Marche, zoals de partij van Macron toen heette, haalde 22 procent. Na deze eerste resultaten heeft de leider van het RN opgeroepen tot nieuwe nationale verkiezingen. Bardella zei dat ze "klaar staan om Frankrijk naar een andere regering te leiden".

Duitse Verkiezingen: Hoge opkomst en verlies voor regeringspartijen

In Duitsland zijn de christendemocraten, zoals verwacht, veruit de grootste geworden. Hoewel er geen enorm verschil is met vijf jaar geleden, is er wel een verbetering ten opzichte van de nationale verkiezingen van 2021. De Groenen, die deel uitmaken van de onpopulaire Duitse regering, verliezen flink. Ook de SPD lijdt een aanzienlijk verlies ten opzichte van de laatste landelijke verkiezingen, wat een klap is voor bondskanselier Scholz.Bij de AfD wordt de tweede plaats gevierd als een enorme overwinning. De partij streed de afgelopen weken met De Groenen en SPD om de tweede plaats en had dus ook vierde kunnen worden. Wat opvalt, is dat de opkomst zeer hoog was, de hoogste sinds 1979. Het zal interessant zijn om te zien of kiezers die eerder thuisbleven nu massaal op de AfD hebben gestemd.

GroenLinks-PvdA en PVV Grootste winnaars in Nederland

Nederland stemde al afgelopen donderdag, maar de uitslagen worden pas vanavond bekendgemaakt. Volgens een Europese wet mogen de resultaten van de Europese verkiezingen pas naar buiten worden gebracht "na sluiting van de stembussen in de lidstaat waar de kiezers het laatst hun stem uitbrengen". Deze wet zorgt ervoor dat de Nederlandse uitslagen pas na 23.00 uur, na sluiting van de stembureaus in Italië, bekend worden gemaakt.

Volgens de definitieve exitpoll van onderzoeksbureau Ipsos I&O in opdracht van de NOS zijn GroenLinks-PvdA en de PVV de grootste partijen geworden. GroenLinks-PvdA lijkt acht zetels te behalen, één minder dan de twee partijen bij de vorige verkiezingen gezamenlijk haalden. De PVV boekt een aanzienlijke winst en lijkt zeven zetels te behalen, zes meer dan in 2019. Het is belangrijk om te vermelden dat er een foutmarge van één zetel per partij geldt in de exitpolls, wat voor sommige partijen grote gevolgen kan hebben.