Enige positiviteit uit Klimaattop 2024? 'Klimaat stond nooit eerder zó hoog op de agenda'

"Je werkt aan klimaat, echt goed nieuws is er vaak niet", zegt Coninck. "Iedereen doet z'n best, maar het is en blijft ingewikkeld." Coninck ging naar de Top met het idee dat de winst van Trump een enorme schaduw zou werpen op het maken van beleid omtrent klimaat. "Maar er was een erg goede sfeer. Trump of niet, we gaan gewoon door."

Klimaatraad

De Top is een uitgelezen gelegenheid om klimaatexperts te ontmoeten. Dat was dan ook het persoonlijke doel van de hoogleraar. "Alle klimaatexperts zijn hier te vinden."

Coninck vertelt dat er maar 25 landen zijn die een klimaatraad hebben. "Zo'n klimaatraad vertaalt informatie uit wetenschappelijke rapporten naar een nationale context en geven adviezen, wat onderzoekers niet zullen doen."

Koolstofuitstoot

"Zo hebben wij dat recent aan de Nederlandse regering gepresenteerd over de koolstofuitstoot", zegt Coninck. De landbouwsector is volgens de hoogleraar een lastige binnen de context van CO2-uitstoot. "Landbouw is de sector die het meest achterloopt en waarbij het, door de sentimenten en problemen binnen de sector, het lastigst lijkt om beleid door te voeren. Daarnaast is het ook nog eens de sector die erg kwetsbaar is voor klimaatverandering. Veel boeren hebben nu al last van te veel regen, droogte of te lange hitte. Veel landen kampen met de moeilijkheidsgraad van deze sector."

In Denemarken is het de regering wel gelukt om tot een compromis te komen met de boeren. Daar is een landbouwakkoord gesloten. In de overeenkomst staat dat de boeren belasting gaan betalen voor hun uitstoot. "Je kunt zo'n belasting alleen doorvoeren op het moment dat boeren die belasting ook daadwerkelijk kunnen betalen", zegt de hoogleraar.

Het garanderen van een stabiel beleid zit 'm volgens Coninck in een consistente regering en onderling vertrouwen. "En dat laatste ligt in Nederland nu op een vrij laag niveau."

... en -budgetten

Op het moment hebben we een klimaatwet met doelen in ons land. Coninck viel tijdens de Klimaattop een interessant idee op: koolstofbudgetten. Wanneer CO2 zich ophoopt in de lucht, wordt dit langzaam afgebroken door planten of opgenomen door de oceaan. En die concentratie zorgt uiteindelijk voor opwarming van de aarde.

Hieruit zou berekend kunnen worden hoeveel uitstoot voor hoeveel opwarming zorgt. "En dat is dan je koolstofbudget", zegt Coninck. "En daar wil je niet overheen gaan, want dan ga je over je opwarming heen. Daar zou je je dan aan dienen te houden wanneer het in de klimaatwet van je eigen land wordt opgenomen."

Wanneer er door consumenten, die proberen hun eigen uitstoot te beperken, wordt gezien dat de industrie het koolstofbudget overschrijdt en daar weinig gevolgen voor ondervinden, kan dit leiden tot een publieke beweging of druk op de politiek, legt Coninck uit. "Het budget heeft dus ook een soort communicatiefunctie."

Potentie

Minister Hermans liet al weten dat onze klimaatdoelen waarschijnlijk niet behaald zullen worden. "Maar tegelijkertijd zie je wel dat er een groot draagvlak is voor klimaatactie in Nederland. Meer dan 70 procent van de mensen vindt het een belangrijk probleem en wil er maar al te graag iets aan doen", zegt de hoogleraar. "Dus volgens mij kunt je best wel wat als regering, maar moet je gewoon beter gebruikmaken van het potentieel dat er in je samenleving zit."

Coninck vertelt dat dit haar vijftiende Top is en dat zij een enorm verschil ziet in vergelijking met haar eerste Klimaattop in 2003. "Klimaat heeft nog nooit zo hoog op de agenda gestaan en iedereen ziet dat hier echt iets moet gebeuren", zegt Coninck. "We moeten harder ons best doen en ook met gedragsverandering aan de gang, naast alle technische innovaties."

"Als we dat nou eens zouden aanboren, dan kunnen we nog meer bereiken."