Extreme neerslag en klimaatverandering: Wat kunnen we doen?

In Polen zijn al verschillende dammen doorgebroken en staan andere op het punt om dat te doen. De situatie is zo ernstig dat de noodtoestand is uitgeroepen in sommige gebieden en waterscooters klaarstaan om mensen te evacueren. In Tsjechië is alarmfase rood voor het hele land afgekondigd, wat de hulpverlening bemoeilijkt. Oostenrijk heeft zelfs alarmfase 'catastrofe' uitgeroepen.

Klimaatsverandering en extreme weersomstandigheden

Bart Verheggen, klimaatsverandering expert van het KNMI, legt uit dat de extreme neerslag waarschijnlijk te maken heeft met klimaatsverandering. “Lucht boven de Middellandse Zee is zo opgewarmd dat er veel meer water is verdampt. Deze ‘sponzenwolken’ hebben veel meer water opgezogen, wat nu valt boven Midden- en Oost-Europa”, zegt Verheggen. Het lage drukgebied tussen twee hogedrukgebieden veroorzaakt de huidige extreme neerslag.

Volgens Verheggen zal de frequentie van extreem weer toenemen, al betekent dit niet noodzakelijkerwijs dat het vaker regent, maar wel dat de regenintensiteit toeneemt. “Als het regent, regent het meer. De vooruitzichten zijn dat extreem weer vaker zal voorkomen”, legt hij uit.

Oplossingen en aanpassingen

Het aanpakken van de onderliggende oorzaak, zoals het verminderen van CO2-uitstoot, is cruciaal. “Zelfs als we nu zouden stoppen met CO2-uitstoten, blijft het klimaat op dit niveau steken”, waarschuwt Verheggen. Het kan eeuwen duren voordat de CO2-niveaus terug zijn op pre-industriële waarden.

Voor Nederland zijn er al initiatieven zoals 'Ruimte voor de Rivier', die effectief blijken te zijn. Verheggen suggereert: “We moeten nog meer ruimte aan de rivieren en afwatering geven, wat scherpe politieke keuzes vereist. Waar water moet stromen, kunnen bijvoorbeeld geen nieuwe huizen worden gebouwd.”