Het leven als wethouder gaat niet over rozen: 'Topbaan met enorme druk'

Het is het allerhoogste aantal wethouders ooit dat het afgelopen jaar opstapte. Deze ontwikkeling is slecht nieuws voor de lokale politiek, want de taken van de wethouder zijn de laatste jaren alleen maar uitgebreid en de ondersteuning is niet mee gegroeid. Dit probleem is niet nieuw volgens politiek commentator Kees Boonman. "Het is een topbaan met enorm veel druk."

Afstand van dagelijkse zorgen

Meerdere Spraakmakers-luisteraars laten weten dat zij een grote afstand tot hun wethouders voelen. "Zij staan ver af van de dagelijkse zorgen van de gewone burger", luidt het. John Bijl, directeur van het Periklesinstituut, noemt dit not a bug, but a feature. "Raadsleden zijn er voor die verbinding en wethouders dienen uit te voeren", zegt Bijl. "Dat vergt juist een bepaalde afstand."

Dreiging hoort erbij?

Pieter Verhoeve, burgemeester van Gouda, stelt dat Nederland na de Tweede Wereldoorlog een 'wethoudersland' geworden is. "Men denkt vaak dat de burgemeester de baas is, maar het politieke primaat ligt bij de wethouder", zegt Verhoeve. "De burgemeester is de scheidsrechter van de politieke democratie en geeft de olie om de machine draaiende te houden."

De burgemeester heeft zelf bedreigingen in de praktijk meegemaakt en ziet dit ook terug bij wethouders. Volgens luisteraar David Godschalk hoort dat bij het uitoefenen van de politieke ambt. "Je moet niet verrast zijn als dat gebeurt."

Directeur Bijl vindt deze veronderstelling wat ver gaan, al ziet hij wel dat wethouders zich bewust zijn van de dreiging die het ambt mogelijk met zich meebrengt. "Het maakt het werk niet leuker." Als is het volgens Bijl niet de grootste reden dat wethouders opstappen, dat zou namelijk liggen aan de hoge werkdruk.

Vergroot de kracht van lokaal bestuur

Directeur Bijl stelt dat de Rotterdamse gemeente alleen al sinds 2002 drie keer zoveel taken erbij heeft gekregen, terwijl er twintig procent minder politieke werknemers zijn. Hij pleit dan ook voor meer wethouders en meer raadsleden. "Vergroot gewoon de kracht van het lokale bestuur."

Dat de werkdruk alleen maar hoger wordt in een snel veranderende wereld, ziet Petra van den Akker, wethouder voor gemeente Súdwest-Fryslân en vicevoorzitter Wethoudersvereniging, ook terug in haar ambt. "De wereld verandert zo snel. Ik probeer zo goed mogelijk mee te bewegen, maar ook dat lukt niet altijd."

"Als wethouder sta je constant aan", zegt Marcelle Hendrickx, wethouder Tilburg. André Alting, raadslid in gemeente Goes, vindt dat er wel meer waardering voor het wethoudersambt mag komen. "Er wordt zoveel vanuit Den Haag over de schutting gegooid. De werkdruk is hierdoor ontzettend hoog."