Vier oefeningen om je politieke tegenpolen (beter) te begrijpen

In het boek 'Verslaafd aan je eigen gelijk' geeft Kamphuis tips om polarisatie te voorkomen en dichter tot elkaar te komen. Bij Spraakmakers namen drie tegenpolen de proef op de som met de volgende oefeningen.

1. Benoem iets positiefs over degene met wie je het oneens bent

Deze oefening bestaat uit twee onderdelen. Kijk eerst naar een debat en geef de deelnemers een cijfer. Hoogstwaarschijnlijk heeft degene die van tevoren jouw voorkeur al had een hogere waardering van je gekregen dan degene waar je het normaal gesproken al niet mee eens bent. "We zien dingen niet zoals ze zijn, we zien dingen zoals we zélf zijn", vertelt Kamphuis. Jouw confirmation bias, ofwel je bevestigingsvooroordeel, zorgt ervoor dat je bevestigd wordt in je denken; je neemt vooral dingen waar die je al denkt. Het is dus belangrijk om je hiervan bewust te zijn, want je ontwikkelt al snel een blinde vlek.

Als de cijfers zijn uitgedeeld, ga je bij degene die er het minst uit is gekomen benoemen wat diegene wél goed heeft gedaan. In hoeverre is er ruimte in je hoofd om ook de goede dingen te zien van iemand waarmee je het in eerste instantie niet eens was?

2. Breng een ode aan de politicus waar je lijnrecht tegenover staat

Er valt altijd wel iets positiefs over iemand te zeggen, of het nou die persoons kledingsmaak, doorzettingsvermogen, rechtvaardigheidsgevoel, hoeveelheid lef of werkethos is. Je kunt het zo gek niet bedenken of je kunt wel iets aardigs over iemand zeggen. Bij deze oefening doe je dat voor de politicus waar je het pertinent mee oneens bent. Wat herken je in die persoon? Wat maakt diegene draaglijk? En op welk gebied voel je begrip voor diegene?

3. Bedenk een stelling waar je het mee eens bent en verzin tegenargumenten

Bij debatten zie je het ook vaak voorbijkomen, maar nu verzin je 'm zelf: een stelling. En dan eentje waar je het mee eens bent. Vervolgens stap je in de schoenen van je tegenpool en verzin je argumenten tégen je eigen stelling. Hoe flexibel ben jij? Kun jij je verplaatsen in de mening van ander? Kan jij de andere kant serieus nemen?

4. Ontmoet mensen met een andere politieke kleur

"Wanneer je dat doet, zullen je vooroordelen afbrokkelen", stelt Kamphuis. "Je hebt een soort beeld gemaakt en dat blijkt dan toch anders te zijn. In deze samenleving, waarin we heel makkelijk in onze bubbel blijven van mensen die hetzelfde denken, is het een uitdaging om te denken: hoe kunnen we het ontmoeten van andersdenkenden bevorderen?"