Zo ga je om met je politieke tegenpolen
- Nieuws
- Zo ga je om met je politieke tegenpolen
Hoe is het mogelijk dat we naar hetzelfde debat kijken, maar iets totaal anders zien? Vooral tijdens de verkiezingen worden onze onderlinge verschillen uitvergroot. Filosoof Lammert Kamphuis schreef er een boek over, Verslaafd aan ons eigen gelijk, waarin bepaalde oefeningen beschreven staan om polarisatie tegen te gaan. Bij Spraakmakers vertelt hij erover én neemt een drietal politieke tegenpolen de proef op de som.
Coping-mechanisme
"We hebben nu wel heel weinig begrip", vindt Kamphuis. "Het risico is dat we mensen waar we het mee oneens zijn tot een monsterlijk symbool van het kwaad maken. Maar dat is te makkelijk. Dan heeft het niets meer met ons te maken, dan plaatsen we het buiten onszelf."
"Polarisatie of verharding is ook een coping-mechanisme", gaat Kamphuis verder. "Dan zeggen we: wij zijn 100 procent goed, jullie zijn 100 procent fout. Dat geeft een illusie van overzicht of controle."
Bekijk hier deel één van de oefeningen uit Kamphuis' boek, die ook wel hindernisbanen genoemd worden, met boer Albert ten Heuvel, student Renee Kopla en Willem van Ettingen.
Verschillen
"De grote vraag in Nederland is hoe we ervoor gaan zorgen dat mensen elkaar op inhoud weten te vinden. Dat kan door naar elkaars standpunten te luisteren en te kijken waar de overeenkomsten zijn", vult minister van oplossingen Nienke Meijer aan.
"In tijden van verkiezingen zijn we vooral bezig om verschillen groter te maken." Meijers advies voor het nieuwe kabinet is om elkaar goed te leren kennen en niet te denken vanuit coalitie en oppositie. "Eerst samen kijken wat Nederland nodig heeft."
Lenigheid
Maar hoe gaan we ervoor zorgen dat mensen denken: die ander heeft ook wel een punt? "Het start met de bewustwording dat we makkelijk vast komen te zitten in ons eigen gelijk", meldt Kamphuis. "Neem de andere kant serieus. De krachtigste manier om die lenigheid te bevorderen, is het ontmoeten van mensen die anders denken."
"Op het moment dat je iemand ontmoet die heel anders is dan jij, zullen je vooroordelen eigenlijk altijd afbrokkelen. Je hebt een soort beeld gemaakt en dan blijkt het toch anders te zijn. In deze samenleving, waarin we heel makkelijk in onze bubbel blijven van mensen die hetzelfde denken, is het een uitdaging om te denken: hoe kunnen we het ontmoeten van andersdenkenden bevorderen?"
Bekijk en luister hier deel twee van het experiment.
KRO-NCRV
Bij KRO-NCRV geloven we dat de samenleving rechtvaardiger, eerlijker, groener en liever kan.
Maak morgen mee, KRO-NCRV.