NSC verkeert in 'existentiële doodsangst'

Volgens Van Soest botert het totaal niet binnen de coalitie. "Wat je vaak ziet in coalitieregeringen, is dat het in het kabinet wel goed zit. Ministers werken vaak goed samen, ze staan los van de dagelijkse politieke strijd. Kabinetten vallen altijd op gedoe tussen de regeringsfracties. Daar zit het totaal niet goed; PVV en NSC gaat totaal niet samen."

NSC benadrukt "continu" dat ze in de coalitie zijn gestapt om de PVV in toom te houden, zegt van Soest in WNL Haagse Lobby. "Dat werkt natuurlijk op den duur niet." Maar het kabinet opblazen, kan de partij van Pieter Omtzigt niet. "NSC zit zo langzamerhand in existentiële doodsangst."

Van Soest legt uit: "Als dit kabinet valt, komen er verkiezingen en verdwijnt NSC. Punt. Dan zitten al die mensen die een jaar geleden met goede bedoelingen en grote dromen hun baan hebben opgezegd, werkloos thuis. Dan is die hele droom aan duigen."

In november stapte NSC-staatssecretaris Nora Achahbar (Toeslagen) op uit het kabinet, vanwege "polariserende omgangsvormen". In haar kielzog vertrokken ook NSC-Kamerleden Femke Zeedijk en Rosanne Hertzberger. Andere Kamerleden van NSC bleven zitten, omdat ze eigenlijk geen andere keus hebben, zegt Van Soest.

"Ze dachten: 'Als we nu stoppen, is het voorbij. Dus laten we alsjeblieft proberen dit zo lang mogelijk uit te houden en wie weet kunnen we er alsnog iets van maken'." In de meest recente peiling van EenVandaag, eind september, komt NSC ondertussen uit op drie zetels. Zes minder dan in de peiling een maand eerder.

Haagse paradox

Of het kabinet in 2025 overeind blijft, durft Van Soest nauwelijks te voorspellen. "Één ding heeft deze kabinetsperiode wel bewezen: niks gaat volgens de Haagse logica. Toch denk ik dat dit kabinet het best lang kan uithouden. Er blijkt toch wat meer geld in de plooien van het kabinet te zitten dan gedacht."

Wat een sta in de weg kan zijn, is het onderlinge wantrouwen. Van Soest: "Alle vier de fractievoorzitters hebben geen belang bij verkiezingen. Ze willen iets kunnen laten zien aan de kiezer. Tegelijkertijd zijn alle fracties zich aan het voorbereiden op nieuwe verkiezingen. Dat maakt het heel lastig te voorspellen hoe het volgend jaar gaat lopen."