Nieuwe kabinet wacht flinke kluif op terugdringen arbeidsmigratie

De vier fractievoorzitters van PVV, VVD, NSC en BBB hebben een heel pakket met gewenste maatregelen opgesteld in het hoofdlijnenakkoord. Op veel vlakken is dit niet in steen gebeiteld. Dat heeft zo zijn voordelen, stelt econoom Jasper van Dijk van het Instituut voor Publieke Economie. Als plannen helemaal zijn uitonderhandeld wil dat nog niet zeggen dat ze daadwerkelijk goed uitvoerbaar zijn en het gewenste effect zullen hebben.

"Het is goed om wat ruimte te laten om onder goed advies er nog eens over na te denken en zo verder te komen. Daar is ook wat voor te zeggen", vervolgt Van Dijk. Dat is ook op het migratiedossier het geval. In het hoofdlijnenakkoord is aangekondigd dat er het strengste toelatingsregime voor asiel komt en het omvangrijkste pakket voor grip op migratie ooit.

Arbeidsmigratie zorgt voor hoofdpijn op ministerie

FD-journalist Dohmen plaatst bij de migratiewensen van de PVV zo zijn kanttekening. "Vervolgens wordt eigenlijk alleen aangekondigd dat er een afwegingskader gaat komen over wat arbeidsmigratie wel en niet toestaat", vertelt hij. "Als we naar de cijfers van het CBS kijken, dat als het gaat over migratie ongeveer driekwart van de mensen arbeidsmigranten zijn. Daar is geen begin van overeenstemming over en moet allemaal nog uitgewerkt worden."

Met name de arbeidsmigratie is problematisch om terug te dringen, stelt de journalist. "Dan gaat het veelal om arbeidsmigranten uit de Europese Unie. Die mensen kunnen we niet tegenhouden op grond van de Europese regels."

Bedrijven worden weggejaagd

Om de druk op de arbeidsmigratie terug te dringen zou het minimumloon verder kunnen worden verhoogd. Dan is het voor bedrijven zoals kassen, distributiecentra en slachterijen, waar vooral Europese arbeidsmigranten werken, al snel te duur om in Nederland te blijven. De bedrijven verplaatsen in zulke gevallen mogelijk naar het buitenland. "Dan gaan ze naar Roemenië of Polen, dat is een mogelijkheid", zegt Dohmen.

"Maar je voelt op je klompen aan dat dat heel gevoelig ligt", vervolgt de journalist. "De BBB, die vooral voor de landbouwsector opkomt, wil natuurlijk niet dat komkommerplukkers onbetaalbaar worden. Ook in de VVD zitten ondernemers die dat met lede ogen aanzien." Dohmen verwacht dat het nog lastig zal worden om in de praktijk dit soort beleid in te gaan vullen.

Wie zorgt voor de ouderen?

"Als het gaat om arbeidsmigranten van buiten de EU heb je daar meer zeggenschap over als Nederlandse overheid. Maar ook daar is het kijken naar de krapte op de arbeidsmarkt", benadrukt Dohmen. "We zullen in ieder geval voldoende verpleegkundigen nodig hebben om onze ouderen te verzorgen, daarvan krijgen we er steeds meer door de vergrijzing. Die verwachting die wordt gewekt door de grenzen dicht te gooien, daar zullen in de praktijk heel veel haken en ogen aan zitten."