Koningshuis kost veel meer dan in de begroting staat

Hoofdstuk 1 van de Rijksbegroting is traditiegetrouw gewijd aan het koningshuis. Met dit voorstel onder zijn arm trad Rutte vandaag de Kamer tegemoet om uit te leggen hoe het bedrag van 44,4 miljoen tot stand is gekomen. Van dit geld wordt in elk geval de 'grondwettelijke uitkering aan leden van het Koninklijk Huis' betaald.

Hieruit krijgt bijvoorbeeld Willem Alexander een belastingvrij inkomen van 949.000 euro en een pot van 5 miljoen euro voor allerhande onkosten. De andere twee Oranjes die op de begroting staan, zijn koningin Máxima (377.000 euro) en prinses Beatrix (537.000 euro).

350 miljoen euro per jaar

In De Nieuws BV bespreken historica en koningshuisdeskundige Dorine Hermans en Floris Müller van het Republikeins Genootschap deze begroting en de kostenposten die daar niet in zijn opgenomen. Volgens de republikeinen kost het koningshuis 350 miljoen euro per jaar. Zij tellen ook de kosten mee van onder andere beveiliging, het onderhoud van paleizen en staatsbezoeken.

De grootste ontbrekende post is volgens Müller de gederfde vermogensbelasting. Hier komt aan de kant van het Republikeins Genootschap het nodige giswerk bij kijken, aangezien het vermogen van de koning en zijn familie niet bekend is. Müller is ervan overtuigd dat het draagvlak voor het koningshuis zal afnemen, als de minister-president transparanter zou zijn over alle kosten. "Rutte doet er alles aan om het vaag te houden."

Onbeschoft als je begon over de kosten

In 2009 becijferde een adviescommissie onder leiding van Gerrit Zalm dat het koningshuis jaarlijks 110 miljoen euro kostte. De voormalig minister van Financiën nam in zijn rekensom wel de beveiliging en paleizen mee, maar liet gederfde belastinginkomsten buiten beschouwing. Waarom het kabinet niet transparanter is over de totale kosten van het koningshuis, vraagt presentator Willemijn Veenhoven zich af.

Volgens Dorine Hermans gaat de politiek omzichtig om met het koningshuis. "Het is pas sinds een jaar of 10 dat politici überhaupt dit hele vraagstuk ter discussie durven te stellen. Het is heel lang zo geweest dat je niet aan de kosten van de Oranjes kwam vanuit eerbied voor het koningshuis. 20 jaar geleden was het alsof je onbeschoft was als je begon over de kosten."

Pathologisch zuinig

Volgens Hermans is het Nederlands koningshuis "pathologisch zuinig". Als voorbeeld lepelt ze een anekdote op over koningin Wilhelmina. Zij hield van de mooie bloemen die middenin de vijver van Het Loo groeiden. Die stonden mooi op een tafeltje in het paleis.

"Haar tuinman moest elke week zo'n bloem plukken. Het bootje waarin zij zat was ontzettend krakerig en wilde ze niet laten repareren want dat was zonde van het geld." De goede man heeft op een gegeven moment gezwommen naar die bloem omdat het bootje zonk", vertelt Hermans.

De historica is kritisch op de Oranjes en hun omgang met geld. Toch wil Hermans absoluut niet dat het koningshuis verdwijnt. "Alsof je de Eiffeltoren afbreekt. Het is een sieraad. Het zijn wandelende monumenten. Maar dat geld is een kwetsbaarheid. Als Amalia straks op haar achttiende een miljoen per jaar krijgt, dat is niet te verkopen."

Meer van De Nieuws BV?

Volg ons op Instagram, Facebook en Twitter.