Koning staat in kersttoespraak stil bij spanningen in de samenleving

"Opvallend dat er opnieuw gekozen is voor één duidelijk thema", zegt koningshuisverslaggever Josephine Trehy. Waar vroeger bij deze speech meerdere thema’s of gebeurtenissen werden benoemd, werd er dit jaar – net als vorig jaar – uitgebreid stilgestaan bij één onderwerp: polarisatie.

In zijn toespraak stond de koning uitgebreid stil bij de spanningen in de samenleving. "Veel mensen voelen zich onbegrepen, ongewenst, onbeschermd." Hij deed een oproep om elkaar, ondanks meningsverschillen, niet te verliezen.

Weerbaarheid

Hoewel internationale conflicten niet door individuen kunnen worden opgelost, benadrukte koning Willem-Alexander dat we niet machteloos zijn. "Wat we wél kunnen doen, is zorgen dat we verbittering en haat niet importeren in onze straten. Weerbaar zijn tegen alles wat ons uit elkaar drijft."

Verbinding

De koning legde de nadruk op gedeelde menselijke emoties zoals boosheid over onrecht, verdriet over verlies en zorgen om kinderen. "Laten we bij alle verschillen van mening ook op zoek gaan naar het menselijke dat ons samenbrengt." Volgens Trehy laat de koning hiermee duidelijk zijn rol als verbinder zien.

Trehy: "Wat ook opvalt is dat hij verschillende groepen benoemt en aanspreekt, zonder iemand uit te sluiten." Dat deed hij door zich specifiek tot Joodse Nederlanders en Nederlandse moslims te richten: "Tegen Joodse Nederlanders die twijfelen aan hun toekomst hier zeg ik: blijf! Wij horen samen. Tegen Nederlandse moslims zeg ik: dit is ook uw land, dit is ook jouw land."

Streng

Naast zijn verbindende woorden was de koning volgens Trehy ook streng. Hij hamerde op het belang van de Nederlandse grondwet. "Ieder mens is gelijk voor de wet. Discriminatie is niet toegestaan. En we gebruiken geen geweld, ook niet als we ons gekwetst of miskend voelen. Deze beginselen zijn niet vatbaar voor dialoog of discussie en gelden voor iedereen, altijd."