Waarom is Rutte zo relaxt en Trump zo arrogant?

{podcast audio="127435" caption="Luister ook Jortcast #227 - Hoe Joop en Charles, Mark en Emmanuel inspireren" }

"Het volk krijgt de leider die het verdient", constateert Jort Kelder. "Is er nu een link tussen onze volkscultuur en de manier waarop wij toegesproken worden?" "Jazeker", antwoordt dr. Femke van Esch, gespecialiseerd in Europese Integratie en leiderschap en verbonden aan de Universiteit Utrecht.

"Sowieso kiezen we de leiders zelf in een democratie dus we hebben het aan onszelf te danken. Maar we kiezen ook graag leiders die een soort uitvergroting zijn van onszelf. De volksaard en het leiderschap hebben veel met elkaar te maken.

De relaxte Rutte

Premier Rutte blinkt uit in een soort losse en informele stijl. Hij deelt veel verantwoordelijkheid met andere bewindslieden en leunt in zijn beslisproces vaak stevig op expertise van wetenschappers. "Nederlanders houden niet zo van autoriteit. Als we al autoriteit willen accepteren dan moet daar wel en verhaal achter zitten. Expertise, argumentatie en cijfers en daar willen we dan graag over discussiëren. Dat is heel Nederlands."

"Je ziet dat Rutte daar ook gebruik van maakt, het verwijzen naar de wetenschap. Hij schat dat goed in. Rutte heeft met die relaxte houding echt Nederlandse kenmerken te pakken", zegt Van Esch. "Informeel, beetje humor niet al te serieus."

"Toch zie je hem zoeken naar een balans, hij probeert heel serieus te zijn in zijn oproepen aan mensen om zich aan de regels te houden. Maar het past heel erg bij Nederland om het ook luchtig te houden."

"De toespraak vanuit het torentje, was alles behalve luchtig", merkt Jort Kelder op. "Nee, maar je hoort ook dat hij niet op zijn gemak is in die rol", zegt Van Esch. "Hij klinkt dan bijna als Willem-Alexander. Het is een manier van het volk toespreken die voor ons niet gebruikelijk is. Het past niet bij Nederland en ook niet bij Rutte zelf."

Mutti Merkel

"Ik ben zelf fan van Merkel”, zegt Van Esch. "Altijd al geweest. Ze heeft in deze crisis niet zo’n goede start gehad, maar komt nu wel heel sterk terug." "Ze blinkt niet uit met een flamboyante stijl", constateert Jort Kelder. "Dat vind ik juist ook mooi aan haar. Ze laat zien dat een andere stijl van leiderschap goed werkt. Het spreekt het beeld tegen dat alleen de alfaman een goede leider kan zijn", zegt Van Esch.

Merkel is zelf beta-wetenschapper, daar waar Rutte graag verwijst naar wetenschappers, vervult Merkel deze rol moeiteloos zelf. "Ze is heel technisch en hier zie je ook verschillende factoren waarom dit werkt en waarom het werkt voor Duitsland. Ze begrijpt echt wat ze aan het uitleggen is. De manier waarop zij dat doet, is met zorg, bijna als Mutti Merkel (moeder Merkel)."

"De Duitsers zijn zo koelbloedig in deze crisis", zegt Jort Kelder. "Ze testen en ze analyseren, ze doen gewoon hun werk. Er is eigenlijk nauwelijks sprake van die hysterie die je overal ziet." "Ja en dat zie je dus heel erg gereflecteerd in de stijl van Merkel", zegt Van Esch.

Arrogante Trump

Over Trump wordt veel gezegd en geschreven, hij heeft juist wel een duidelijke alfa-stijl. En ook dat past volgens Van Esch bij de Amerikaanse volksaard. "Voor ons is het heel gek om te doen, want wij zijn niet zo opschepperig. Maar in Amerika is het heel normaal om aan borstklopperij te doen. Wij zijn de beste."

Download de NPO Radio 1-app

Met onze app mis je niks. Of het nou gaat om nieuws uit binnen- en buitenland, sport, tech of cultuur; met de NPO Radio 1-app ben je altijd op de hoogte. Download 'm hier voor iOS en hier voor Android.