Canada naar de stembus: Trump, economie en strategisch stemmen bepalen de race

"De houding tegenover Trump speelt een grote rol in deze verkiezing", zegt Jeanette den Toonder, directeur van het Centrum voor Canadese Studies aan de Rijksuniversiteit Groningen. "Carney zet zich duidelijk tegen Trump af, terwijl Poilievre in eerste instantie veel minder afstand nam."

Peilingen: Carney aan kop, maar spanning blijft

Mark Carney lijkt volgens de laatste peilingen op winst af te stevenen. "De peilingen zijn de afgelopen week iets dichter naar elkaar toe gekropen, maar het zou echt een schok zijn als Carney niet wint", aldus Den Toonder.

Wel is strategisch stemmen een belangrijke factor: kiezers die normaal op de linkse New Democrats zouden stemmen, kiezen nu vaak voor de Liberalen om een overwinning van de Conservatieven te voorkomen. "De New Democrats verliezen daardoor zetels, ook al zijn ze niet impopulair."

Van Trudeau naar Carney: een nieuw gezicht

Onder voormalig premier Justin Trudeau raakten de Liberalen flink uit de gratie bij het electoraat. Carney brengt daar verandering in. "Hij komt uit de bankenwereld, heeft geen politieke bagage en straalt economisch vertrouwen uit", legt Den Toonder uit. "Dat maakt hem populair bij veel kiezers."

Daarnaast heeft het opduiken van Trump in het debat de kaarten opnieuw geschud. "Poilievre’s stijl lijkt veel op die van Trump, en dat schrikt een deel van het Canadese electoraat af."

Visie op Europa: grote verschillen

In hun buitenlandbeleid verschillen Carney en Poilievre sterk. Poilievre richt zich vrijwel uitsluitend op binnenlandse thema's en zegt weinig over het buitenland. Carney daarentegen ziet in Europa een belangrijke partner. "Carney wil de banden met Europa aanhalen en denkt aan een uitbreiding van het CETA-verdrag (het handelsakkoord tussen Canada en de EU)."

De belangrijkste verkiezingsthema’s in Canada zijn opvallend herkenbaar: woningnood, inflatie, gezondheidszorg en defensie.
"Op binnenlandse thema’s scoort Poilievre met zijn populistische stijl goed", zegt Den Toonder. "Maar zodra het over Amerika, defensie of buitenlands beleid gaat, heeft Carney de overhand."

Incident in Vancouver: mogelijk effect op verkiezingen?

Zondagnacht reed een auto in op een menigte tijdens een Filipijns festival in Vancouver. Of dat nog invloed heeft op de verkiezingen is onzeker. "Poilievre hamert in zijn campagne op 'law & order', en kan zo’n incident gebruiken om zijn verhaal kracht bij te zetten", zegt Den Toonder. "Maar er is ook een grote groep Canadezen die juist bang is voor een te harde politiestaat."

Coalitie of niet?

Of Carney na de verkiezingen direct een regering kan vormen, hangt af van het aantal zetels. Voor een absolute meerderheid zijn 172 zetels nodig. "De laatste peilingen schatten Carney rond de 190 zetels, maar de marges zijn klein. Een coalitie is dus niet uitgesloten", aldus Den Toonder.