'Sigrid Kaag is ongrijpbaar maar niet onvoorspelbaar'

De schaduwpremier

Met haar biografie Sigrid Kaag: de schaduwpremier wil biograaf en journalist Wilma Kieskamp een licht schijnen op Kaag als politicus en wat zij de politiek komt brengen. De titel wijst volgens de schrijver op de positie waarin Kaag is beland door de verkiezingsuitslag.

D66 werd na de VVD de grootste partij en Kaag werd daarmee de nummer twee politicus van het land. Ze is volgens Kieskamp zowel de tegenpool, bondgenoot en concurrent van VVD-leider Mark Rutte. Toch is het niet alleen de premier die een schaduw over haar werpt, aldus Kieskamp. "Zij werpt misschien wel een schaduw over hem."

'Ze is erg vormvast'

Kieskamp wilde met haar boek naar eigen zeggen niet oordelen over Kaag, maar door de feiten van haar leven op een rij te zetten het grotere plaatje schetsen. Toch is het de journalist ook niet helemaal gelukt om Kaag te doorgronden. "Bij Sigrid Kaag denk ik dat je haar nooit helemaal vast kunt pakken", zegt Kieskamp. "Ongrijpbaar blijft ze wel, maar ze is niet onvoorspelbaar."

Kieskamp ging terug tot in Kaags jeugd en ziet een rode lijn in haar doen en handelen. "Ze is behoorlijk vormvast in haar loopbaan en ook in de politiek." Door haar loopbaan heen heeft de D66-leider een terugkerende denkwijze, stijl en ideeën. "Je ziet in de loop van de tijd steeds dezelfde Sigrid Kaag. Ze heeft niet om de paar jaar een heel ander verhaal."

En wat is dat verhaal dan? 'Rechtvaardigheid' is leidend voor haar, aldus Kieskamp. Ze heeft volgens de biograaf een diep verlangen om dingen te veranderen en heeft een groot moreel kompas. "Het is een combinatie van idealisme, bevlogenheid en zakelijkheid."

Geen elitaire jeugd

Kaag krijgt vaak het verwijt elitair te zijn, maar met ouders in het onderwijs kwam ze niet uit een extreem bevoorrecht milieu. Haar broertje stierf toen Kaag zes was en zij en haar zus zorgden op jonge leeftijd voor haar ouders die ziek waren. Vanaf haar veertiende moest ze min of meer voor zichzelf zorgen.

Het is eerder haar manier van spreken die haar het stempel elitair geeft, denkt Kieskamp. Kaag kon goed leren en ging naar het Gymnasium in Zeist. Daar kwam ze met veel kinderen uit echt gegoede milieus in aanmerking. Overigens vindt Kaag zelf niet dat ze bekakt spreekt, maar noemt ze het 'netjes' en daar is volgens haar niks mis mee. "Het is typisch voor haar dat ze zich op dat punt niet aanpast."

Omhoog geknokt

Kaag heeft een imposant cv dat ze helemaal zelf bij elkaar heeft gewerkt. Kieskamp: "Wat ik interessant vind is hoe zij bij de Verenigde Naties (VN) een topdiplomaat is geworden." Aanvankelijk had Kieskamp het beeld dat dit een carrière was waar iemand op jonge leeftijd begint en via voorspelbare stappen promotie maakt binnen de prestigieuze VN. "Maar het is iemand die zich in haar eentje in die gigantische VN omhoog heeft geknokt met met een hemelbestormende drang het glazen plafond te breken."

Haar doel

De afgelopen tijd was er ook veel kritiek op Kaag, vooral recent over haar handelen in de affaire met partijprominent Frans van Drimmelen. Toch denkt Kieskamp niet dat Kaag twijfelt om door te gaan. "Sigrid Kaag heeft een doel gesteld: van het vicepremierschap een succes maken en voor D66 zoveel mogelijk punten binnenhalen."

Volgens de journalist heeft Kaag in haar leven vaak genoeg gehoord dat ze iets niet kan, maar telkens lukt het haar toch. "Een andere toon en houding in de politiek en een einde aan de haantjescultuur. Volgens mij is dat het project waar ze nu mee bezig is en dat is ook de grote krachtmeting die je ziet tussen haar en Mark Rutte."

Het boek 'Sigrid Kaag: de schaduwpremier' is sinds vandaag te krijgen in de boekhandel.