Hoe kunnen 'soevereine' burgers weer betrokken worden bij de samenleving?

Er zijn meerdere soorten soevereinen, legt Disselkoen uit. "Autonomen willen weinig met overheid te maken hebben, soevereinen gaan een stukje verder. Die willen helemaal los van de overheid en hun BSN inleveren." Daarnaast heb je nog zogenoemde postmeesters, die nog een stapje verdergaan.

'Niet meer meedoen'

"Wat opvalt is dat ze allemaal anti-overheid zijn en in complotten geloven. Er hoeft maar iets in de wereld te gebeuren of ze zoeken er wat achter", vervolgt Disselkoen. "Een groot wantrouwen tegenover overheidsinstanties, vooral een drang om nergens meer voor te betalen en zich buiten de samenleving te plaatsen. Niet meer meedoen, dat zie je veel terugkomen."

Deze groep krijgt regelmatig te maken met deurwaarders. Disselkoen adviseert deze deurwaarders om "zo min mogelijk" in discussie te gaan. "De deurwaarder krijgt een stortvloed over zich heen waar ze zich allemaal schuldig maken. Je moet niet inhoudelijk reageren."

Kwaadaardig

Een ander probleem is dat er ook mensen zijn die soevereinen helpen om zich zoveel mogelijk te onttrekken aan de samenleving. Ook zij moeten "keihard aangepakt" worden, vindt Tessel Linders, politiek commentator bij Omroep Brabant. "Als je volledig in de problemen zit en je ziet dit als een uitweg, zijn die mensen die daarbij helpen natuurlijk hartstikke kwaadaardig om dat te doen."

Straffende toon

"Mensen voelen zich volledig niet gehoord. Hoe langer dat duurt, hoe moeilijker ze te bereiken zijn", reageert Step Vaessen, journalist bij Al Jazeera. "Misschien moet je meer aan een hulpverlener denken en niet aan een ambtenaar." Luisteraar meneer Weijters vindt dat men te hard reageert op soevereinen. "Ik schrik een beetje van de straffende toon. Ik denk dat je daarmee het probleem erger maakt."

Neerkijken

Praten met soevereinen heeft weinig nut, zegt Weijters. "Ik leg me erbij neer dat een deel van de bevolking dit soort afwijkende ideeën heeft." Tegelijkertijd wil Weijters niet "neerkijken" op soevereinen. "Nu is de wereld veel divers, met meer waarheden tussen de generaties. Dingen worden anders beleefd. Het beeld wordt diffuser en de samenleving wordt ingewikkelder. Ik denk dat mensen dat moeilijk vinden."

Begrip

"Die mensen zijn tegen van alles, maar accepteren wel dat ze van dingen gebruik kunnen maken", zegt luisteraar Lia erover. "Als de media en de wetenschap niet meer wordt geloofd, wordt het een stuk lastiger", denkt beller Manon Osseworst. En hoewel luisteraar mevrouw Thomassen "begrip" heeft voor de afname in het vertrouwen in de overheid, vindt ze dit een "heel gevaarlijke" ontwikkeling. "Je steelt van de mensen, niet van de gemeenschap. Je laat andere mensen voor jouw diensten betalen."