Tweede Kamer kritisch over chaotische evacuatie uit Afghanistan: 'Het kabinet heeft gefaald'

"De meeste Kamerleden begonnen hun betoog met het uitspreken van dank aan de militairen en ambtenaren die dag en nacht betrokken waren bij de evacuaties", zei politiek verslaggever Roel Bolsius. "Maar de Kamer vindt dat het kabinet heeft gefaald." Het kabinet heeft volgens veel partijen te traag gehandeld en signalen genegeerd. Ook verwijt de Kamer het kabinet dat er nog steeds tolken en Nederlanders vastzitten in het land.

'Verkeerde aannames'

Bewindslieden betuigden spijt. Demissionair premier Rutte zei het "verschrikkelijk" te vinden dat niet iedereen uit Kabul kon worden weggehaald, Minister van Buitenlandse Zaken Kaag zei dat het kabinet heeft gehandeld op "verkeerde aannames". Kaag voegde er echter aan toe dat Nederland niet als enige land verkeerde inschattingen maakte: ook andere landen hadden volgens haar dezelfde informatiepositie. "En dat zal de onafhankelijke evaluatie ook keihard kunnen aantonen. Daar ben ik van overtuigd", zei Kaag.

Demissionair minister Bijleveld erkende dat Nederland "veel eerder had moeten nadenken" over het veilig terugbrengen van mensen. Voor de 22 tolken die nog in Afghanistan zijn, zal Nederland volgens Bijleveld "al het mogelijke doen om hen in veiligheid te stellen". De Kamer vindt dat hun gegevens in de toekomst beter vastgelegd moeten worden. Bijleveld beloofde beterschap.

Moties van afkeuring

"Ondanks die spijt en beloftes, kwamen er toch moties van afkeuring. Eén tegen demissionair minister van Defensie Bijleveld en ook één tegen demissionair minister Kaag", aldus Bolsius. Over de moties wordt vanmiddag gestemd. Naar verwachting krijgen ze wel brede steun, maar geen meerderheid.

Verder herhaalden bewindslieden in het debat dat het kabinet grenzen wil stellen aan het aantal Afghanen dat naar Nederland mag komen. Het gaat om mensen die ons land tijdens de twintig jaar durende missie in Afghanistan hebben geholpen en onder een door de Kamer aangenomen motie van D66'er Salima Belhaj vallen om hen terug te halen. Kaag waarschuwt dat het niet om vijftig mensen gaat, maar om "heel veel". Het kabinet wil daarom eerst kijken welke criteria een rol kunnen spelen bij de ruim 20.000 verzoeken.