Nederland minder belangrijk in EU dan vroeger: 'Niemand ligt wakker van motie-Eerdmans'

Voor de eerste motie-Eerdmans, die vorige week werd ingediend, stemden regeringspartijen PVV, NSC en BBB. Zij waren vooral tegen de eurobonds, de financiering ter waarde van 800 miljard die ReArm Europe mogelijk moet maken. Voor een opvolger van de motie die deze week werd ingediend - waarin Eerdmans opriep tot 'actief verzet tegen eurobonds' - stemde ook de VVD voor.

Nederland die als enige dwarsligt in Europa, houdt dat de gemoederen bezig? Niet echt dus, zegt Nijenhuis, die voor het AD in Brussel zit. "Als je ernaar vraagt wel, maar ongevraagd hoor je er niks over. Dat is wel eens anders geweest: toen BBB de Provinciale Statenverkiezingen won (in maart 2023, red.) was er echt grote onrust in Brussel. Toen Wilders de grootste werd bij de verkiezingen, werden wij als journalisten ook veel gevraagd over wat het betekent. Maar nu worden we er helemaal niet naar gevraagd."

Europarlementariër Sander Smit van BBB herkent dit wel. Hij krijg van één collega een kritische vraag. Die dacht dat Nederland helemaal tegen het herbewapenen van Europa had gestemd, maar toen het slechts om de financiële kant bleek te gaan, was deze gerustgesteld.

Nederland minder machtig

Nu Nederland Mark Rutte heeft ingewisseld voor premier Dick Schoof, zorgt dat ook voor minder invloed. Schoof is partijloos, waardoor hij niet kan aanschuiven bij een overleg met een politieke familie. "Christendemocraten of liberalen gaan bij elkaar zitten en die hebben een voorgesprek. Daar worden dingen geregeld. Schoof zit daar niet bij, want hij zit niet bij een partij. Hij kan niet afstemmen en geen coalities bouwen, terwijl politiek wel zo werkt."

Europarlementariër Smit denkt dat het wel meevalt. Schoof kan ad hoc best coalities smeden. "Onze premier heeft met de Italiaanse premier op het gebied van migratie echt een voortrekkersrol ingenomen, dus het gebeurt wel degelijk."

Omdat Schoof partijloos is, zou hij een goede bemiddelaar zijn, denkt Smit. Het Europees Parlement bestaat uit verschillende 'families', bijvoorbeeld de christendemocraten (waar het CDA, NSC en BBB bij zitten) en de sociaaldemocraten (PvdA), maar ook hele rechtse fracties, zoals de ECR waar de partij van Meloni bij zit. Omdat Schoof nergens bij hoort, kan hij tussen die partijen in manouvreren.

Nijenhuis is bang dat het niet zo makkelijk gaat. "In Brussel heb je families en met je familie ben je net iets warmer. Dat zag je ook bij Rutte en Macron (beiden liberalen, red.)." Overigens sloot Rutte ook een deal met Meloni – die tot een andere familie behoort – maar dat heeft volgens Nijenhuis te maken met het feit dat de Nederlandse en Italiaanse delegatiekamers vlak bij elkaar zaten: "Meloni en Rutte hielden allebei van koffie, dus ze dronken van tevoren allebei een espresso…"

Overigens is de vergelijking met Mark Rutte niet helemaal eerlijk, zegt Nijenhuis wel: Rutte was meer dan dertien jaar premier en een bekend gezicht in Brussel. Schoof moet dat nog opbouwen.