Landelijke Orde van Advocaten: 'Kabinet moet bedreigde advocaten beter beschermen'

Deze dringende oproep van de hoogste baas van de Orde, Raffi van den Berg, komt een week na de beschieting van advocatenkantoor De Leon in Utrecht. Een kantoor dat onder andere verdachten bijstaat in grote liquidatie- en drugszaken. "Er is sprake van een trend. Na de verschrikkelijke moord op advocaat Derk Wiersum is er meer dreiging ontstaan richting advocaten. Excessief geweld wordt daarbij niet geschuwd. En er zijn meer beschietingen geweest", aldus Van den Berg.

Moord op Derk Wiersum 'katalysator'

In augustus werd ook al het kantoor van de bekende strafpleiter Mr Jan-Hein Kuijpers in Amsterdam onder vuur genomen. Eind vorig jaar werd curator Philippe Schol uit Enschede neergeschoten.

Het lijkt erop dat na de moord op Wiersum, advocaat van de kroongetuige in het Marengo-proces, criminelen nog agressiever zijn geworden. Na die aanslag heeft de Orde, waar zo'n 20.000 advocaten bij zijn aangesloten, een speciale noodtelefoon ingeschakeld. In samenwerking met de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid. Bedreigde advocaten kunnen dit geheime nummer 24/7 bellen.

Alarmlijn honderden keren gebeld

In een jaar tijd is deze alarmlijn in totaal honderden keren gebeld door advocaten die zich op een of andere manier bedreigd voelen. Bij vijftig telefoontjes draaide het om zeer ernstige bedreigingen van advocaten. Raffi van den Berg: "Iedere week heeft er dus wel een advocaat in ons land te maken met bedreiging, intimidatie, ernstige stalking en zelfs geweld."

Zo zijn er advocaten die na een anonieme doodsbedreiging niet meer vlak voor hun raam durven werken. Of tijdens een huisbezoek aan een psychisch labiele cliënt worden bedreigd met keukenmessen. Ook worden gezinsleden van advocaten soms ingezet om 's avonds te posten in de straat als de advocaat thuis komt. Om te checken of er geen verdachte types rondlopen.

'Meer geld investeren in veiligheid advocaten'

De Orde roept het kabinet daarom nu op om nog meer geld te investeren in de veiligheid van advocaten. "Er wordt heel veel gedaan, maar ik denk echt dat er meer gedaan moet worden. Advocaten willen weten uit welke hoe de dreiging komt. Welke veiligheidsmaatregelen er genomen worden door de overheid", vertelt Van den Berg.

"Ook kan er in mijn ogen meer gedaan worden als het gaat om de afscherming van persoonsgegevens. Op social media maar ook in het kadaster en andere registers. Zodat advocaten moeilijker traceerbaar zijn. Dit is nog steeds niet geregeld." Grote zorg is er ook bij de Orde over het vervoer van strafrechtadvocaten in zware liquidatiezaken naar de rechtbank. "Er moet door de minister en de NCTV veel beter worden geluisterd naar deze groep advocaten. Sommigen regelen hun eigen beveiliging en schaffen een kogelvrij vest aan. Maar anderen lopen tegen een muur op als ze wel beveiligd willen worden vervoerd."

'Onacceptabel'

In een reactie laat minister Grapperhaus weten: "We zien dat advocaten, maar ook rechters, officieren en misdaadjournalisten in toenemende mate op de korrel worden genomen. Dat is onacceptabel en heeft onze hoogste prioriteit. We hebben een heel pakket aan maatregelen genomen. Er zijn honderden miljoenen vrijgemaakt. Zo investeren we bijvoorbeeld structureel op jaarbasis 55 miljoen euro in ons stelsel Bewaken en Beveiligen."

Grapperhaus reageert geïrriteerd op de kritiek van de beroepsorganisatie van de advocatuur. "Ik heb vorig jaar nog een aantal keer met de Orde gesproken. Als zij nu zeggen: we hebben toch nog maagpijn over zaken, omdat er dingen beter moeten worden geregeld: dan moeten ze echt direct contact met mij opnemen of met de NCTV. Zo doen we dat in dit land."

Wijkplaatsen

De Orde gaat binnenkort in gesprek met Grapperhaus over een plan voor de inrichting van zogenoemde 'Wijkplaatsen': een soort safehouses waar bedreigde advocaten, gerechtsdeurwaarders, notarissen, maar ook misdaadjournalisten na een een periode van heftige dreigementen door kunnen werken of even kunnen bijkomen met hun gezin. "Die wijkplaatsen moeten beschikbaar komen voor alle beroepsgroepen die een bijdrage leveren aan de rechtsstaat. We hebben daarvoor wel een financiële injectie van 1,7 miljoen euro nodig van de minister", zegt algemeen secretaris Raffi van den Berg.

Maar Grapperhaus is niet zomaar bereid om met geld over de brug te komen. "We zijn erover in gesprek. Ik ben wel geïnteresseerd om te kijken wat we hierin als overheid kunnen betekenen. Maar daar moeten de beroepsgroepen zelf dan ook wel aan meebetalen."

Radio EenVandaag

Dit artikel is een bijdrage van Radio EenVandaag, elke werkdag tussen 16 en 17 uur op NPO Radio 1. Meer over de uitzending is te vinden op EenVandaag.nl, Facebook of op Twitter.