Slaat compensatie slachtoffers toeslagenaffaire door? 'Wordt tijd dat het eens klaar is'

Overcompensatie ligt op de loer, waarschuwt een anonieme ambtenaar deze week bij de NOS. Gevreesd wordt dat de totale compensatie van de toeslagenaffaire daardoor 5 miljard euro extra kost en daarmee oploopt tot 14 miljard euro.

Gert-Jan Segers is voorzitter Raad van Toezicht bij de stichting '(Gelijk)waardig herstel', die een alternatieve, snellere rekenmethode heeft ontwikkeld. Dit gebeurt momenteel bij wijze van proef. Hij toont zich verbolgen over het lek: "Ik vind het ontzettend kwalijk dat je in zo’n gevoelig dossier dit op deze manier naar buiten brengt."

Het genoemde gemiddelde van 128.000 euro klopt wel, denkt hij. "Het is gebaseerd op de eerste 100 overeenkomsten die we hebben gesloten. Daarbij ging het om hele zware gevallen. Zij hebben zich al heel vroeg gemeld en het zijn zeer indringende verhalen."

Zorgvuldig

De stichting doet haar werk zorgvuldig, zegt hij. "Er zijn duizenden vrijwilligers die luisteren naar ouders die slachtoffer zijn geworden. Een letselschade-expert luistert daar ook naar, waarna er een second opinion komt en we oordelen hoe we dit op een goede manier kunnen afhandelen."

Sommige verhalen gaan wel 10 tot 15 jaar terug, zegt hij. "Met ontzettend veel verdriet en ellende. Er zijn scheidingen uit voortgekomen, mensen hebben in de schulden gezeten. De expert vraagt daar ook op door, met vragen als: heb je daar ook bewijs van? En net zoals verzekeraars schade berekenen, gebeurt dat hier ook."

Dat overcompensatie op de loer zou liggen, vindt Segers erg kort door de bocht. Hij wijst erop dat de compensatie wordt berekend op basis van een kader. "Dit kader deugt en wordt beoordeeld door experts. Zij geven mensen hun toekomst terug, waardoor ze verder kunnen."

Veel hogere bedragen

Jesse Frederik, journalist bij De Correspondent, vraagt zich af of het niet een onsje minder kan. Hij noemt het opvallend dat gemiddelde schadevergoeding bij de stichting van prinses Laurentien veel hoger is dan bij de commissie 'Werkelijke Schade', waar ouders ook terecht kunnen.

"Ik vind dat het tijd wordt dat iemand zegt dat het ook een keer klaar is", stelt Frederik. Hij wijst erop dat ouders via een andere regeling ook al 30.000 euro krijgen, zodra ze worden aangemerkt als gedupeerde.

De compensatieregeling voor getroffen toeslagenouders is niet in verhouding tot andere regelingen, vindt hij: "Als je bijvoorbeeld in de jeugdzorg geweld en seksueel geweld hebt meegemaakt, krijg je daar 5000 euro compensatie voor." Dat laatste is vooral een politiek vraagstuk, vindt Segers.

Onterechte compensatie

Ook moet er beter gekeken worden of er daadwerkelijk een oorzakelijk verband is tussen de problemen van mensen en de toeslagenaffaire, vindt Frederik. "De vraag is of dat nog gebeurt, zoals de bedoeling was. Zo las ik in de Kamerbrief dat er ook compensatie wordt gegeven voor gevallen waarin de baan was verloren, maar dat al was gebeurd nog voordat überhaupt de eerste terugvordering had plaatsgevonden. Dat is wel een beetje raar."

Zulke gevallen komen niet voor bij de methode van prinses Laurentien, zegt Segers. Hij wijst erop dat er drie mensen naar de verhalen luisteren en deze controleren. "Dat gebeurt volgens het kader dat is vastgesteld en waar we ook van blijven leren, in een tempo dat sneller is dan andere routes en wat uitgaat van vertrouwen."

Absurd bedrag

Hoe kan het dan dat het uitgekeerde bedrag tussen de verschillende regelingen zo verschilt? "Het zijn verschillende verhalen", zegt Segers. Ook snapt hij de berekening niet: "Het is op basis van 100 heel zware gevallen. Zelfs als alle 30.000 gedupeerde toeslagenouders dit gemiddelde bedrag krijgen, kom je nog niet op 14 miljard, maar op minder dan 4 miljard. Dus dat bedrag is absurd."