Smartphone is vernietigend voor jongeren: 'Werkt hetzelfde als cocaïne'

Het boek The Anxious Generation, dat in juni in het Nederlands uitkomt als Generatie Angststoornis, gaat over de generatie-Z, die bovenmatig vaak last heeft van angststoornissen of andere sociale problemen. Haidt ziet rond 2012 ineens een enorme toename. Zijn these: de smartphone, die rond die tijd mainstream werd, zorgt voor allerlei problemen. Met name meisjes hebben er last van, schrijft de sociaal psycholoog.

Cocaïne

Omdat we sinds die tijd constant op zoek kunnen gaan naar likes en retweets, heeft dat een enorm effect, zegt Van Fenema. "Het zet ons beloningssysteem constant on fire", zegt ze. Dit geldt potentieel voor iedereen die een smartphone heeft, maar de jongste generatie groeide er zelfs mee op. "Iemand zei laatst: het is alsof je een hele generatie laat opgroeien met cocaïne in zijn zak", aldus Van Fenema.

"Dat is een beetje heftig", geeft ze toe, "maar het is best moeilijk te ontkrachten. De verslavende effecten zijn enorm en voor je brein maakt het niet uit. Of het nu seks, drugs, gamen of de smartphone is, het is hetzelfde mechanisme." Het brein is op zoek naar dopamine.

Volgens Haidt zorgt de smartphone voor minder slaap, slechtere spanningsboog, minder sociaal contact, meer eenzaamheid en een slechter zelfbeeld. "Eigenlijk alles wat slecht is als je opgroeit", zegt psychiater Van Fenema.

Scrollen is het nieuwe roken

Van Fenema vergelijkt het ook met roken. "Je hebt longarts Wanda de Kanter, die probeert een rookvrije generatie te krijgen. Stel dat je dat nu eens vergelijkt met de smartphone, die net zo ongezond is voor jongeren. Ouders zeggen toch niet: 'Ja, het is een beetje raar dat mijn kind op zijn 12e niet mag roken…'", zegt Van Fenema.

Toch heeft de smartphone ook positieve kanten, in tegenstelling tot roken. "Een positief effect is dat jongeren uit minderheidsgroepen (bijvoorbeeld transgenders, red.) die zich eenzaam voelen weer connectie kunnen krijgen, maar dat weegt niet op tegen de nadelen: een gigantische epidemie van klachten en stoornissen in de ontwikkeling", vindt de psychiater.