Podcast De Machtsstrijd: Georgia on my mind

In Georgia zijn vandaag twee senaatszetels te verdienen. Die twee zetels bepalen welke partij de macht heeft in de Amerikaanse Senaat. De Democraten hebben op dit moment 48 van de 50 zetels in handen. Als de Democraten twee keer winnen in Georgia komen ze op 50. Dat lijkt een gelijkspel, maar levert de meerderheid op omdat de vicepresident (Kamala Harris) de beslissende stem mag uitbrengen bij een gelijke stemming.

De Democraten hebben het Huis van Afgevaardigden al in handen en na 20 januari ook het Witte Huis. Dubbele winst in Georgia zou de Democraten dus alle macht in handen geven. Joe Biden zal zo in staat zijn om veel van zijn plannen uit te voeren.

Winnen de Republikeinen ook maar één van de twee beschikbare senaatszetels, dan kunnen ze de Democraten goed dwarsbomen in de Senaat. Er zullen minder Democratische plannen ook echt wet worden. Ook is het dan voor Biden mogelijk lastiger om zijn ministers benoemd te krijgen, want daar moet de Senaat mee akkoord gaan. Die Senaat moet ook instemmen met benoemingen tot rechter. Dat betekent dat Biden, in tegenstelling tot Trump de afgelopen vier jaar, niet massaal rechters van zijn politieke kleur kan installeren. De gevolgen van deze verkiezingen zullen dus nog decennia voelbaar zijn in de VS.

Heel Amerika kijkt met spanning uit naar de uitslag, die woensdagochtend Nederlandse tijd wordt verwacht. Barack Obama en Donald Trump hebben campagne gevoerd voor hun kandidaten in Georgia. Er is een recordbedrag voor de campagnekassen ingezameld, mede dankzij gulle giften van Steven Spielberg, Leonardo DiCaprio, Amy Schumer en John Legend. In totaal gaat in deze campagne een kleine vijfhonderd miljoen dollar om. De opkomst belooft hoog te zijn. Nu al heeft veertig procent van de geregistreerde kiezers via vroegstemmen hun stem uitgebracht.

Georgia

Maar er waren toch in november ook al senaatsverkiezingen, waarom nu nog een keer? Dat klopt. In november waren ook al twee verkiezingen voor senaatszetels in Georgia. Probleem: geen van de kandidaten haalde toen meer dan vijftig procent van de stemmen. Dat is een speciale regel in Georgia: je moet echt door een meerderheid van de kiezers gekozen worden.

De Republikein David Perdue kwam overigens heel dicht bij die grens van vijftig procent: hij haalde 49,7 procent van de stemmen. Dat was dus niet genoeg.

Zakenman Perdue is een van de vier kandidaten die dinsdag in het strijdperk komen. Aan de Republikeinse kant wordt hij vergezeld door de steenrijke Kelly Loeffler (50). Dominee Raphael Warnock (51) en jong broekie Jon Ossoff (33), baas van een bedrijfje dat documentaires maakt, zijn de Democratische kandidaten.

Alle vier willen ze senator worden voor een zuidelijke staat die traditioneel Republikeins stemt. De staat van bekende Amerikanen als Jimmy Carter, Martin Luther King en congreslid John Lewis stemde in november voor het eerst sinds 1992 op een Democratische presidentskandidaat. Het tij lijkt dus mee te zitten voor de Democraten, maar veel zal van de opkomst afhangen.

Georgia kent veel plattelandsgebieden en daar scoren de Republikeinen beter. In de steden - en dan met name metropool Atlanta - doen de Democraten het beter. Wie is in staat om zijn kiezers naar de stembus te krijgen? Dat zal een centrale vraag zijn. En bepalen wie de échte machthebbers in Washington zullen zijn de komende vier jaar.

Download de NPO Radio 1-app

Met onze app mis je niks. Of het nou gaat om nieuws uit binnen- en buitenland, sport, tech of cultuur; met de NPO Radio 1-app ben je altijd op de hoogte. Download 'm hier voor iOS en hier voor Android.