Alicante - Nederland op weg naar een nieuwe verzuiling: ‘In de huidige maatschappij is een grote drang naar identiteitsbeleving’

Volgens Huub Wijfjes, hoogleraar aan de Rijksuniversiteit Groningen, is de oprichting van de omroepen onderdeel van een nieuwe trend in de maatschappij. "In de huidige samenleving is er een enorme trend dat mensen weer bij een groep willen horen die een zekere mate van samenhang vertoont. Deze worden ook wel identiteitsgroepen genoemd. Deze groepen hebben ook erg de behoefte om zich af te zetten tegen anderen." Tegelijkertijd verwacht Wijfjes niet dat de huidige identiteitsgroepen dezelfde maatschappelijke impact zullen hebben als de zuilen uit het verleden. "Daarvoor zijn deze groepen niet krachtig genoeg. Ik zie het ook niet gebeuren dat vanuit de achterban van Omroep Zwart een totaalpakket van netwerken ontstaat in de maatschappij."

Nieuwe omroepbestel

Over de toetreding van de omroepen was de nodige commotie. Zo had de Raad voor Cultuur met name zorgen over Ongehoord Nederland. De omroep, en met name oprichter Arnold Karskens, zou zich schuldig maken aan ‘de structurele diskwalificatie van de NOS als onafhankelijke nieuwsvoorziening’.

In Alicante deelt PvdA-kamerlid Habtamu de Hoop ook zijn bedenkingen bij de omroep. "De pluriformiteit van de publieke omroep is van groot belang, omdat je de hele samenleving wilt bereiken. Tegelijkertijd denk ik ook dat er grenzen zijn. Je kunt je afvragen of alles daarbij past. Vrijheid van meningsuiting is een groot goed, maar je moet niet willen dat stelselmatig bepaalde bevolkingsgroepen worden beledigd. Die vraag gaat toch wel opkomen bij Ongehoord Nederland. Kijk bijvoorbeeld naar de Zwarte Pietenjournalen die worden uitgezonden terwijl een groot gedeelte van de samenleving daar veel moeite mee heeft."

Volgens de politicus is het dan ook tijd om goed na te denken over de toekomst van de publieke omroep. "Werkt de publieke omroep nog wel in deze tijd? Ik denk dat je daar wel wat meer sturing in zou willen hebben van de publieke omroep zelf. Pluriformiteit is goed, maar in hoeverre is het noodzakelijk en moet je niet een keer op de rem trappen? Deze vraag ligt de komende jaren ook bij de politiek."

Benieuwd naar het hele verhaal? De nieuwste aflevering van Alicante staat nu online op de site van NPO Radio 1. Ook in podcast-apps is de aflevering te vinden.