Het gelijk van Wilders en Baudet

Nog nooit heb ik zo’n slechte week op het Binnenhof meegemaakt. Best gek eigenlijk. Voor journalisten zijn de Hunger Games binnen politieke partijen normaal gesproken om te smullen. De afgelopen FvD-dagen zouden dus goud moeten zijn. Er gebeurde genoeg om over te berichten, de details waren smeuïg en het nieuws overvloedig.

Toch was dat voor mij niet het verhaal van deze week. Eigenlijk bleek vooral hoe moeilijk de term integriteit is in de politiek. In vier dagen struikelden evenzoveel volksvertegenwoordigers over het elf-letterwoord. Dierenvriend Graus en advocaat Hiddema kwamen in opspraak over hun verblijfskostenvergoeding. VVD-dame Duthler werd op de vingers getikt door de rechter. En er was de kwestie Henk Otten.

Buitengewoon pijnlijk

Het is buitengewoon pijnlijk om te zien wat dit soort incidenten doet met het aanzien van de politiek. Al langer hangt er rond politici een donkere wolk van verdenkingen. Plucheklevers, baantjesjagers en zakkenvullers zouden het zijn. Een wolk die juist door partijen als de PVV en het FvD gevoed wordt met allerhande verdachtmakingen. Baudet introduceerde zelfs zijn baantjescarrousel om dat imago nog eens extra aan te dikken.

De jaren dat ik in Den Haag rondloop heb ik vooral het tegendeel bewezen gezien. Onze Kamerleden werken hard, veel en, in vergelijking met andere landen, voor weinig. Ook termen als plucheplakker gaan niet op, omdat onze politici korter en korter in de Kamer zitten. Vrijwel iedereen werkt zich te goeder trouw de wallen onder de ogen. Van links tot rechts, van conservatief tot progressief.

Toch tekent zich deze week een ander beeld af. Wie het nieuws kijkt ziet graaiers. Figuren die zich tienduizenden euro’s aan extraatjes toedichten, terwijl ze daar geen recht op hebben. Bedragen waar de gemiddelde Nederlander slechts van kan dromen. En juist die anti-politici partijen blijken de bedenkelijke figuren voort te brengen. Dat geeft geen vertrouwensboost.

Vragen

VVD-er Duthler is inmiddels uit de fractie gezet. De liberalen hebben al vaker met het integriteitsbijltje moeten hakken en hebben het dan over rotte appels. Dat kan zo zijn, maar heb je als politieke partij niet meer verantwoordelijkheid? Je zou zeggen dat wanneer je het land wil besturen eerst de eigen zaakjes op orde moet hebben. Dus dat als je een mand appels in de etalage zet, je de rotte exemplaren er al uit hebt gevist.

Voor de PVV en het FvD zijn de vragen die na deze week blijven hangen zo mogelijk nog pijnlijker. Want hoe kan het bijvoorbeeld dat Graus al jaren in de Kamer zit en niemand zeker weet waar hij eigenlijk woont? Waarom weet het FvD al weken van de zichzelf belonende Otten en wordt hij toch lijsttrekker bij de Eerste Kamerverkiezingen? Hoe kan Hiddema, die de regering controleert, niet eens op de hoogte zijn van zijn eigen vergoedingen?

Als een minister zulke vragen zou krijgen over personen waar hij verantwoordelijk voor is, dan zou aftreden de enige uitweg lijken. Het uitblijven van duidelijke verklaringen bij deze partijen duidt op extreem cynische politiek. Blijkbaar is de gedachte dat de feiten er niet toe doen, maar enkel de retoriek telt. Het pijnlijke is dat die berekening lijkt te kloppen. De peiling van Maurice de Hond toont dat deze week aan. Forum verliest amper, de VVD verliest nog minder en de PVV groeit zelfs iets. Dat is het gelijk van Wilders en Baudet.

David van der Wilde is politiek redacteur voor De Nieuws BV