Fooi geven in de horeca? Laten we ermee stoppen!

Ik heb het altijd vreemd gevonden dat werknemers in de horeca een extraatje verdienen. "Omdat ze onderbetaald worden", zeggen sommige mensen dan. Dat vind ik geen sterk argument. Er zijn talloze sectoren waar mensen onderbetaald worden zoals in de schoonmaak, pakketjesbezorging, tuinbouw, zorg, onderwijs en ga zo maar door. Die werknemers krijgen aan het einde van de werkdag geen extra euro's in hun hand als ze weer naar huis gaan. Ook niet als ze die dag extra hard hun best hebben gedaan.

Wat is goede service?

Het is mij overigens onduidelijk wanneer je in de horeca hoort te tippen. To Insure Promptness, dat is waar de afkorting 'TIP' voor staat. Dus een soort verzekering voor nauwkeurigheid, zorgvuldigheid, goede service. Vreemd dat je die verzekering pas achteraf betaalt in plaats van vooraf. Wat is eigenlijk goede service? Als iedere restaurantmedewerker doet wat hij of zij hoort te doen, is dat dan goede service? Of moet een medewerker net dat stapje extra hebben gedaan? Bijvoorbeeld een opmerkelijk aardig en persoonlijk praatje met je hebben gemaakt?

Gesneden slak

Sommige mensen geven een fooi als het restaurant een fout goedmaakt. Dat vind ik helemaal raar. Je maakt een fout en daar word je dan ook nog voor beloond. Iedereen die ooit een hond of een kind heeft gehad, weet dat zo'n manier van belonen nergens toe leidt. Ik at een keer een salade in een restaurant en toen ik aandachtig naar mijn bord keek, zag ik dat er tussen de slablaadjes een vette slak met slakkenhuisje lag. Keurig doormidden gesneden. Ik riep de serveerster en zei dat er een slak in mijn sla zat. Ze keek me glazig aan en zei: "Okee. Wat nu?". Overbodig om te zeggen dat ze geen fooi kreeg.

25 procent!

Om het nog ingewikkelder te maken, verschillen de fooiverwachtingen ook nog eens per land. In het ene land wordt het als een grove belediging gezien als je niet tipt, bijvoorbeeld in de VS moet je niet onder de 15 procent tippen, in New York verwachten sommige horecagelegenheden zelfs 25 procent (!). In andere landen wordt het als een belediging gezien als je juist wel een fooi achterlaat. Zo moet je het in Zuid-Korea vooral NIET doen. Het schept verwarring en leidt tot een rare ongemakkelijke sketch waarbij het geld steeds weer wordt teruggegeven en de ober schaamtevol voor je buigt en iedere vorm van oogcontact naarstig vermijdt.

Een extraatje

Natuurlijk begrijp ik dat in sommige landen een fooi een noodzakelijke aanvulling is op een salaris dat ver onder het minimumloon ligt. In Nederland krijgt iedereen in de horeca een salaris conform de cao en zijn de fooien echt een extraatje. Bonussen of loonsverhogingen moeten door de werkgever worden uitgedeeld, niet door de klant.

Mijn tips

Welke tips ik wél met jullie wil delen? Mijn eerste tip is voor de horecawerkgevers: als je drie euro voor een cola rekent, kun je gemakkelijk je hardwerkende personeel wat meer betalen. Tip twee is voor vakantiegangers: klaag in Spanje niet als je soep koud is, dat is namelijk de bedoeling bij gazpacho. De laatste tip is voor mijzelf: de komende maanden geen horecagelegenheden bezoeken vanwege de verhoogde kans op represailles van het horecapersoneel.

Radar: consumentenradio op NPO Radio 1

Mischa Blok presenteert Radar Radio: elke zaterdagmiddag tussen 15:00 en 16:00 op deze zender. Lees alle artikelen uit Radar Radio in de rubriek Consument. Om een appje naar de studio te sturen heb je de NPO Radio 1-app nodig. Nog niet op je telefoon? Download hem hier voor Apple iOS en hier voor Android.