Brexit, een politieke zelfmoordoperatie

Je ziet het als ze loopt, het staat op haar gezicht, het komt door het beeldscherm heen. Het is politiek lijden. Theresa May moet het onmogelijke tot stand brengen. Elke vergelijking is een eufemisme. Dit is geen scheiden wat lijden doet. Het is alles erger. Brexit is een politieke zelfmoordoperatie.

Taking back control, zo wordt het beoogde afscheid van het Europese continent aan de Britten verkocht. Maar er is helemaal geen sprake van controle, het is de chaostheorie die de koers van de Britse politieke klasse bepaalt. Jaren geleden werd ik op een congres van de Conservative Party op haar gewezen. "Je gaat haar terugzien in Downing Street", zei mij een Brits kamerlid.

Radeloosheid

Dossiervreter, toegewijd, ijverig, zo is zij ongetwijfeld nu ook, maar je ziet vooral radeloosheid en eenzaamheid. Er is niets meer aan te doen. Toen ze premier werd, moest ze uitleggen dat ze tegen Brexit is, maar uittreding gaat realiseren. Daar ging het al mis met haar geloofwaardigheid. En dan haar conservatieve partij, daar is het ook overdag een nacht van lange messen.

Als politiek leider in het Verenigd Koninkrijk ben je gezien. Elke dag wordt er op je gelet. Dat is de tol van premier zijn. Dat je suikerziekte hebt, waar je je leren broek hebt gekocht, de prijs van die broek, dat je van wandelen houdt in de bergen. Niks ontgaat de buitenwereld en over elke stap wordt geoordeeld.

Ik zag haar tijdens Europese toppen, toen ze nog rechtop liep. Maar stilaan zakt ze door haar schouders, je kan het zien. Ze hoestte zich in oktober door de leader’s speech, het jaarlijkse hoogtepunt op het partijcongres. Ik was er bij en schreef het hier op. Pijnlijk. Mededogen riep het op.

Theresa Maybe

Brexit, waar gaat dat eigenlijk over? Het gaat over een scheiding van tafel en bed. Maar de vertrekkende partij wil toch zeven dagen per week aan die tafel blijven zitten en ook zeven dagen per week in het bed kunnen kruipen wanneer het uitkomt. Dat is waarover wordt onderhandeld.

Theresa Maybe, zo wordt ze soms genoemd. Bij Brexit past nog wel een misschien en een hoe, maar voor Theresa May lijkt het gedaan. Misschien niet vandaag, dan toch wel binnenkort.

Kees Boonman is politiek commentator voor Radio EenVandaag en presentator van het politieke radioprogramma Kamerbreed.