Maken alle kinderen in Nederland evenveel kans op een goed schooladvies?

{podcast audio="123324" caption="Kansenongelijkheid in het onderwijs" }

In de nieuwe NTR-serie Karim pakt zijn kans onderzoekt Karim Amghar hoe het gesteld is met de kansen van leerlingen met veel potentie, maar weinig middelen. Amghar sprak met diverse beleidsmakers, ervaringsdeskundigen, onderwijzers, docenten, ouders en de leerlingen zelf.

Aanleiding voor de serie waren zijn eigen ervaringen als kind. Amghar: "Ik heb het zelf meegemaakt; ik heb zelf een Cito-score havo gehaald, maar het advies gekregen om naar vmbo-kader te gaan. Ik heb ouders die thuis heel betrokken waren, maar daarbuiten was dat minder. Enerzijds omdat ze elf kinderen hebben en anderzijds omdat ze een enorme taalbarrière hebben. Dat is iets wat niet alleen mij overkomt, maar heel veel kinderen in Nederland en dat vind ik zorgelijk."

De Nederlandse taal, de bekendheid met het onderwijssysteem, ouders die actief betrokken zijn bij het onderwijs van een school; het zijn allemaal factoren die een rol spelen. Bart Engbers, oud-schooldirecteur op het vmbo. "De crux van succes is taal. En er wordt in bepaalde kringen niet gelezen. Dat hebben we recent gezien bij PISA-onderzoek: het leesniveau van kinderen gaat achteruit. Dat komt omdat er minder of weinig gelezen wordt."

Is dan de conclusie dat kinderen die meer lezen, meer uit hun potentie halen? "Dat klopt", stelt Engbers. "Maar er zit nog iets anders aan vast: er zitten ouders aan vast, die niet alleen de kinderen proberen te laten lezen, maar ook bij de leraren een bepaald leesniveau nastreven en daar actief achteraan gaan."

Discriminatie

Een veel gehoorde klacht bij bi-culturele ouders en kinderen is dat zij gediscrimineerd worden in bij het geven van schooladvies. Is er sprake van discriminatie in het onderwijs? Amghar: "Jazeker. Dat heeft te maken met de combinatie van een sociaaleconomische status en een andere etnische achtergrond; dan heb je een dubbel probleem."

Maaike van Rooijen is onderzoeker van Verwey Jonker Instituut, de instelling die begin dit jaar een onderzoek uitbracht, toepasselijk 'Is schooladvies gekleurd'. Is er sprake van discriminatie? "Wij hebben dat niet zo duidelijk gevonden in ons onderzoek. We weten wel al langere tijd dat op basis van sociaaleconomische status, vaak het opleidingsniveau van de ouders, er inderdaad onder-advisering plaatsvindt. Als je ouders een lage opleiding hebben, is de kans groter dat jij een lager advies krijgt dan als je ouders hoger opgeleid zijn."

Er is geen discriminatie, maar er is volgens Van Rooijen wel sprake van een onbewust vooroordeel. "Ik denk dat alle onderwijsprofessionals het beste willen. Er is geen discriminatie, maar er is wel sprake van een onbewust vooroordeel. Er zouden onbewuste vooroordelen mee kunnen spelen."

Luister hier het hele debat terug.

Kwesties

Een live debatprogramma over actuele, controversiële kwesties. Marianne van den Anker praat elke zondagavond vanaf 20.00 uur met betrokkenen, politici en deskundigen op locatie.