De aardbeving trof het historische hart van Marokko

Het gebied waar de aardbeving van gisteren plaatsvond ligt in het historische hart van Marokko. De geografische driehoek die de havenstad Agadir, de woestijnstad Ouarzazate en de stad Marrakech vormen, omvat het laagland dat totaan de Atlantische Zee strekt en aan de andere kant, de hoge Atlas, de bergen tussen de Sahara en het laagland.

In het midden van deze driehoek verheft zich de indrukwekkende Toubkal, de hoogste berg van Marokko en geliefd onder wandelaars uit Meppel en Roelofarendsveen. Door dit gebied trokken de bedoeïen met hun kamelen volgepakt met kostbare handelswaar uit de woestijn. In de hoge bergen woonden in de lemen kastelen de Amazigh-volkeren, ze leefden van het land.

In de kuststeden Agadir en het noordelijker gelegen Essaouira ontstonden de havens waarvandaan handel werd gevoerd met Europese landen. Essaouira werd niets voor niets de deur van de Sahara genoemd; hier streken na een lange tocht de karavaanroutes neer, soms bestaande uit meer dan zevenduizend kamelen.

Waar tuinen zijn, ontstaan steden

Marrakech, de grootste stad van zuidelijk Marokko heeft een bijzondere plek in de Marokkaanse geschiedenis. Lange tijd was het zo dat wie baas was in Marrakech baas was over Marokko.

Marrakech ligt op een uitgestrekte vlakte die bestaan uit meer dan dertig gigantische tuinen die via een ingenieus kanalensysteem van water worden voorzien. En waar tuinen zijn ontstaan in Marokko al snel steden.

Twee moskeeën als twee druppels water

De bedoeïenen uit het Zuiden veroverden de stad en verklaarden zich heersers. In de twaalfde eeuw maakt de dynastie van de Almohaden deze stad tot hun hoofdstad, maar ze lieten het hier niet bij want ook Spaans Andalusië viel weldra onder hun gezag. In Sevilla en Marrakech worden twee moskeeën gebouwd die als twee druppels water op elkaar lijken. De Giralda in Spanje, en de Koutoubia in Marrakech.

Deze prachtige moskee herinnert de Marokkanen aan de grandeur en schoonheid van een voorbije beschaving. De moskee staat in het hart van de historische stad, aan het Djema-el-Fna, het plein waar acrobaten en verhalenvertellers reizigers geboeid houden. Deze plek is de ontmoetingsplek van Marokko.

1800 jaar geschiedenis

En het is deze Koutoubiamoskee die afgelopen nacht op zijn grondvesten trilde toen de aardbeving met een kracht van 6.8 op de schaal van Richter toesloeg. De beelden ervan zijn angstaanjagend. De Koutoubia vecht voor zijn leven. De trillingen van de aardbeving maken de moskee tot een levende entiteit, het heiligdom is een mens in nood geworden.

Het trilt van angst en omdat het geen kant op klampt het zich maar aan zichzelf vast. Met alle macht probeert het overeind te blijven want wanneer het valt dan is dat het einde van alles. Het einde van 1800 jaar geschiedenis. Twintig seconden lang vecht het voor zijn leven. En dan is het voorbij. En staat het weer net zo sterk als het voorheen heeft gestaan. Maar het zal nooit meer hetzelfde zijn.