Politie en OM kunnen meer doen voor Jezidi’s

Niets van de politie gehoord

Drie weken geleden meldden onderzoeksorganisaties in Argos dat meerdere Nederlandse IS-leden mogelijk betrokken zijn geweest bij de ernstige misdaden in 2014 tegen de Jezidi-bevolking in Noord-Irak. Het Yazidi Legal Network en onderzoeksgroep CIGE zeggen over databestanden te beschikken met getuigenissen van Jezidi-slachtoffers die in verscheidene verklaringen verwijzen naar Nederlandse IS’ers.

Toch hebben politie en justitie in Nederland nog geen contact met hen opgenomen, zeggen de organisaties - ondanks de toezegging van de minister van Buitenlandse Zaken in 2020 aan de Kamer om actief achter getuigenissen van Jezidi-slachtoffers aan te gaan. Tot nu toe was slechts één geval bekend met een mogelijke Nederlandse link. De Jezidi-vrouw, Layla Taloo, verklaarde twee jaar geleden al tot slaaf te zijn gemaakt in het huishouden van de Nederlandse IS-vrouw Ojone I. Sindsdien zegt Taloo ook niets van de politie te hebben gehoord en is I. spoorloos verdwenen uit een Koerdisch detentiekamp.

Je moet naar voren durven gaan

Onderzoek naar oorlogsmisdaden gebeurt door Team Internationale Misdrijven (TIM) van het openbaar ministerie en de politie. Met enige verbazing kijken Fred Teeven en Martijn van de Beek, grondleggers van het TIM, nu naar de terughoudende manier waarop het opsporingsteam te werk gaat in de kwestie van de Jezidi’s.

Volgens Teeven kan het probleem niet liggen in de capaciteit van het team, dat de afgelopen jaren ruim is verdubbeld. Van een groeiende complexiteit van zaken is volgens Teeven eveneens geen sprake. Het lijkt vooral een kwestie van onwil. "Bij dit soort misdrijven moet je ter plaatse onderzoek doen. Je moet naar voren durven gaan."

Oud teamleider Van de Beek voegt daaraan toe: "Er is in die regio op dit moment een internationale militaire missie tegen IS. Daar zitten zelfs Nederlandse militairen bij, op die basis. Dat zijn redelijk veilige plekken om te zijn. Ik zie allemaal mogelijkheden om daar ter plaatse mensen te spreken."

Tweede Kamer

Vandaag laat de Tweede Kamer zich tijdens een rondetafelgesprek met experts voorlichten over de kwestie van de Jezidi’s. Het Openbaar Ministerie wil niet zeggen of het de aanwijzingen van CIGE en het Yazidi Legal Network heeft opgepakt. Een woordvoerder laat Argos weten:

"Het TIM en het OM hebben Internationale Misdrijven tegen Jezidi’s hoog op de agenda staan en we zien voldoende aanknopingspunten in het onderzoek naar eventuele Nederlandse daders. Over individuele zaken of onderzoeken doen we geen uitspraken. Niet alleen vanwege het belang van slachtoffers en nabestaanden, maar ook omdat een zaak de meeste kans van slagen heeft als onderzoekers en (lokale) betrokkenen hun werk in de luwte kunnen doen. Het TIM staat overigens al geruime tijd in contact met diverse organisaties die opkomen voor de belangen van Jezidi’s."