Waarom hebben oud-defensiemedewerkers zo lang moeten wachten op een financiële regeling vanwege de schadelijke chroom-6-verf?

"Wij vinden het schandelijk dat al decennia geleden bekend was dat dit een gevaarlijke stof is. Het heeft ontzettend lang geduurd om uiteindelijk Defensie te laten erkennen dat zij niet de juiste maatregelen hebben genomen om mensen veilig te kunnen laten werken. Het had allemaal veel eerder gemoeten, want het is ook echt ontzettend persoonlijk leed. Sommige mensen die ik spreek, hebben nog geen ziekte en dan hoop ik echt serieus dat dat ook zo blijft. Maar voor iedereen voelt het als een soort Zwaard van Damocles", zegt Marieke Manschot van FNV in NOS Met het Oog op Morgen.

Rinie Nuyten is oud-medewerker van Defensie. Hij is door de verf ook ernstig ziek geworden: "Ik kreeg op mijn 39ste een hartinfarct en mijn dokter kwam toen tot de conclusie dat het kwam door de verf waarmee ik werkte. Ik heb nog allerlei andere ziektes daardoor, te veel om op te noemen."

Onderzoek duurde zeven jaar

Het aanvullend onderzoek van het RIVM baseert zich op informatie van 1573 (oud-)medewerkers op 229 locaties. Volgens het onderzoek, waar zeven jaar aan is gewerkt, kan blootstelling aan het giftige chroom-6 onder meer longkanker en longproblemen veroorzaken.

Bij alle Defensieonderdelen was volgens het RIVM blootstelling aan chroom-6 mogelijk. Dat geldt ook voor personeel bij wie men dat niet meteen zou verwachten, zoals chauffeurs die collega's hielpen.

Excuses staatssecretaris

Drie jaar geleden al concludeerde het RIVM in een eerste rapport dat Defensie aansprakelijk is voor de gezondheidsklachten die medewerkers hebben opgelopen bij onder meer het verven en schuren van materieel. Maar dat onderzoek had uitsluitend betrekking op de vijf NAVO-depots voor opslag en onderhoud van Amerikaanse voertuigen.

Staatssecretaris Visser bood destijds al excuses aan en bood slachtoffers en hun nabestaanden smartegeld aan, in aanvulling op een voorlopig bedrag waarvoor mensen zich al hadden kunnen melden. Die compensatieregeling wordt nu uitgebreid naar medewerkers op alle Defensie-locaties die met chroom-6 hebben gewerkt. Daarnaast staat het iedereen vrij een letselschadeprocedure te beginnen.

Tilburg ruimhartiger

Op die regeling bestaat kritiek, omdat veel oud-Defensiemedewerkers er niet voor in aanmerking komen. Zij hebben geen aandoening die op de RIVM-lijst staat met aandoeningen die de wetenschap in verband brengt met blootstelling aan chroom-6.

Onder meer de gemeente Tilburg koos voor een andere opzet: daar kreeg iedereen die met de gifverf had gewerkt een basisuitkering, ook mensen die (nog) niet ziek zijn. Daar kiest demissionair staatssecretaris Visser dus niet voor, ook niet in de uitbreiding die er nu komt voor 'overig Defensiepersoneel'.

Bij Defensie hadden zich tot eind vorig jaar meer dan 900 mensen gemeld voor de voorlopige schadevergoeding. Aan minder dan de helft werd een vergoeding toegekend.