Toeslagenjongeren zijn kind van de rekening: 'Er is geen politieke wil om het goed te regelen voor de kinderen.'

Kinderen zijn net zo goed slachtoffer van de neerwaartse spiraal die gezinnen trof die ervan verdacht werden fraude te hebben gepleegd met de kinderopvangtoeslag. De armoede die hun ouders overviel door schuldsanering en loonbeslag, heeft veel kinderen hun jeugd ontnomen. De betreffende groep 'kinderen' bevindt zich in de leeftijdscategorie van 0 tot 39 jaar.

Schadeherstel Toeslagenkinderen

De Rotterdamse kinderombudsvrouw Stans Goudsmit maakt zich, samen met haar collega’s in Rotterdam en andere steden, hard voor de verbetering van het schadeherstel voor de kinderen en de jongeren van het Toeslagenschandaal. Landelijk hebben volgens de laatste cijfers van het Ministerie van Financiën van april dit jaar inmiddels circa 25.000 kinderen een tegemoetkoming gekregen.

Het Toeslagenschandaal leidde in veel gevallen tot een ongekende armoedeval in gezinnen, met alle gevolgen van dien, ook voor het leven van de betrokken kinderen. Oudere kinderen die ineens medeverantwoordelijk werden voor het reilen en zeilen in het gezin. Tieners met bijbaantjes om de huishoudportemonnee te vullen. Ook de studiefinanciering Duo werd gebruikt voor eerste levensbehoeften voor het gezin, in plaats van voor de studie. Studies die ook weer werden afgebroken, omdat er te veel naast moest worden gewerkt of de stress te hoog was. Die stress droeg bij aan verstoorde gezinsrelaties, uithuisplaatsingen, kinderen die trauma’s opliepen en soms zelfs ontspoorden.

Kindregeling

De Herstelwet Toeslagen, die eind 2022 in werking trad, regelt echter vooral het financiële herstel van ouders. Ouders die erkend worden als slachtoffer krijgen onmiddellijk een bedrag van 30.000 euro, ongeacht de schade. Voor hun kinderen is er de kindregeling, meerderjarigen krijgen 10.000 euro en jongere kinderen naar rato een lager bedrag. Voor ouders is de compensatie 'veilig geld', dat betekent dat schuldeisers er niet aan kunnen komen, voor de tegemoetkoming van de jongeren geldt dat niet.

Ouders komen daarnaast in aanmerking voor kwijtschelding van publieke schulden en kunnen naar een commissie die de echte schade berekent en vergoedt, hun meerderjarige kinderen niet. Zij kunnen niet zelfstandig bij die Commissie Werkelijke Schade terecht. Kinderombudsvrouw Goudsmit: 'De hele hersteloperatie is ingericht voor de ouders en de positie van de kinderen is onderbelicht, waarmee de rechtsbescherming voor kinderen onvoldoende is. Kinderen kunnen niet zelfstandig een verzoek om schadevergoeding indienen, dat moet via de ouders en kan alleen voor minderjarige kinderen.'

Op gemeentelijk niveau

Ook gemeenten hebben in de Herstelwet een rol gekregen in de ondersteuning van Toeslagenslachtoffers op het gebied van bijvoorbeeld wonen, zorg en financiën. Maar het is maar net in welke gemeente je woont, of die hulp er ook echt is. In Rotterdam loopt het spaak door de huizencrisis, personeelsgebrek en wachtlijsten. 'Gemeenten in de regio Rotterdam doen hun uiterste best om slachtoffers brede hulp te bieden, maar dat is behelpen is zo lang er niet op landelijk niveau iets geregeld wordt voor het herstel van deze jongeren', zegt Goudsmit.

Begin deze maand verscheen de voortgangsrapportage van het Ministerie van Financiën over de hersteloperatie. Stans Goudsmit is teleurgesteld. 'We weten dat er helemaal nooit een Toeslagenschandaal was geweest als er geen kinderen zouden zijn en dan staat er tussen die 38 pagina’s minder dan één bladzijde over het herstel van de kinderen. Dat vind ik echt veel te mager.'

De belaste erfenis van het Toeslagenschandaal: Argos, straks om 14 uur.