Onderzoek
HUMANVPRO

Nederlandse bedrijven onderdeel van Deense witwasoperatie

foto: Argos
  1. Nieuwschevron right
  2. Nederlandse bedrijven onderdeel van Deense witwasoperatie

Wat hebben een Nederlandse zuivelgigant, Deense drugsbendes en Iraakse ondernemers met elkaar gemeen? Alle drie zijn ze verwikkeld in een internationaal witwasnetwerk, en maar één van hen heeft er weet van. Uit onderzoek van Argos en Platform Investico blijkt dat het Nederlandse bedrijfsleven zich op grote schaal voor het karretje laat spannen van de Deense georganiseerde misdaad.

Naïviteit of moedwil: Deense drugsmiljoenen voor Hollandse ondernemers

Het radioprogramma ploos maandenlang een goudmijn aan banktransacties uit, en sprak met de FIOD en landelijke recherche. Experts bij de grootbanken bekennen dat het een blinde vlek vormt. Met een team van drie journalisten trok Argos naar Irak, op zoek naar de bron van deze gloednieuwe, welhaast ontraceerbare vorm van witwassen die gebruik maakt van internationale hawalabetalingen.

Om deze inhoud te tonen moet je toestemming geven voor social media cookies.

Hawala

Hawala is een eeuwenoude, informele vorm van bankieren, gebaseerd op vertrouwen tussen handelaren en geldschieters. Iemand kan zo een geldbedrag aan een hawalabankier geven in bijvoorbeeld Bagdad, die via een partner in Noorwegen datzelfde geldbedrag beschikbaar maakt in Oslo. De twee hawalabankiers vragen een kleine commissie voor de dienstverlening, en het geld kan vervolgens (anoniem) worden afgehaald in Oslo. Reguliere banktransacties naar het buitenland verlopen langzaam, of lukken helemaal niet - vanwege corruptie, sancties, of wantrouwen bij de ontvangende Europese banken.

Maar het hawalabankieren wordt in afgelopen jaren slim benut door Deense criminelen. Zij wassen op grote schaal geld wit voor drugsbendes die hun geld het land uit willen krijgen. Een voorbeeld: wanneer Mariam vanuit Irak twintigduizend dollar wil betalen aan een Nederlands bedrijf, geeft ze dit in contanten aan haar hawaladar. Via zijn netwerk schakelt hij het witwasbedrijfje in Denemarken in, die nog dezelfde dag het juiste geldbedrag overmaakt naar Nederland. Op deze manier krijgt Mariam haar goederen, het Nederlandse bedrijf hun geld, én is twintigduizend euro aan drugsgeld Denemarken uitgeglipt.

'Niet illegaal'

Dat deze methode populair wordt, is "eigenlijk best logisch", volgens Tamara Pollard, analyst bij het kenniscentrum van de FIOD. "Omdat er in Nederland steeds meer aandacht is voor die enorme hoeveelheden cash die in de goederenhandel worden geïntegreerd moet je als crimineel creatief worden en aan nieuwe oplossingen gaan denken.' Derdenbetalingen staan volgens Pollard al enkele jaren bekend als witwasrisico, maar het aannemen van dergelijke transacties is niet illegaal. 'Maar het faciliteren van witwassen mag niet. Dus ik zou vooral als ondernemer voor waken dat jouw onderneming betrokken raakt bij witwassen."

Meer journalistiek speurwerk?

Argos is het onderzoeksjournalistieke programma van de HUMAN en VPRO. Je hoort Argos om de week op zaterdag van 14.00 tot 15.00 uur op NPO Radio 1. Terugluisteren kan via je favoriete podcastapp, of via de website van Argos. Volg Argos ook via Facebook, Twitter en LinkedIn.

Ster advertentie
Ster advertentie