Alcoholtafel overheid en gezondheidsorganisaties mislukt: wat ging er mis?

Toen de alcoholtafel vier jaar geleden in het leven werd geroepen, was er enthousiasme onder alle deelnemende partijen. Het doel van de tafel was het problematische en schadelijke alcoholgebruik onder jongeren, zwangeren en 55-plussers terugdringen. "Maar toen we ontdekten dat we het doel niet gingen halen, zag ik dat de tegenstrijdige belangen met elkaar gingen spelen. Er kwamen geen oplossingen om alcoholgebruik tegen te gaan", aldus Takkenberg.

Algehele alcoholconsumptie omlaag

En dat is een slechte zaak, want volgens de maag-, darm- en leverarts is er in Nederland een aanzienlijk groot alcoholprobleem dat onder de radar blijft. "Het is hier zo erg geaccepteerd, maar we drinken gemiddeld zeven liter pure alcohol per persoon per jaar." Takkenberg vertelt dat eenderde van zijn werk bestaat uit het behandelen van complicaties van alcohol: van alvleesklierontstekingen tot verschillende vormen van kanker.

Volgens de arts hebben de meeste mensen niet door dat ze teveel drinken en het daarom ook niet als een probleem beschouwen. Takkenberg: "Het beeld dat wij van een 'standaard' alcoholist hebben klopt niet. Het zijn gewoon mensen zoals jij en ik." Daarom pleit de arts ook voor het omlaag brengen van de algehele alcoholconsumptie.

Eigen verantwoordelijkheid

Daar is Kamerlid Heerema het niet mee eens. Volgens de VVD'er straf je hiermee de mensen die wel hun eigen verantwoordelijkheid nemen. "We moeten mensen met alcohol problemen bereiken, maar genoeg mensen kunnen prima mate houden en weten wanneer ze kunnen drinken. Die mensen aanpakken is echt onzin."

Hardnekkige perceptie

Maar volgens arts Takkenberg is het een hardnekkige perceptie dat er iets bestaat als verstandig alcoholgebruik. "Die opvatting is pertinent fout. Op de korte termijn ga je van een glas wijn niet dood, maar het idee dat matig drankgedrag niet ongezond is, daar moeten we vanaf." Meer dan een glas per dag drinken is volgens de arts al teveel.

Blurring

Niet alleen over de doelen werd de alcoholtafel het niet eens, er waren ook meningsverschillen over de concrete maatregelen. Een daarvan is blurring: het verstrekken van alcohol op plaatsen waar dat niet mag. Zoals een glaasje wijn bij de kapper of een kratje bier kopen bij de bouwmarkt. De VVD heeft in het regeerakkoord opgenomen dat blurring in de toekomst mogelijk is. Heerema ziet voordeel voor consument en ondernemer. "Met blurring jagen we niet de probleemdrinker aan, het is voor de normale Nederlander die af en toe een glaasje drinkt. Mensen gaan echt niet voor een glas wijn naar de kapper en ik geloof niet dat alle ondernemer meteen in deze stand alcohol aan gaan bieden.

Takkenberg ziet alleen nadelen en zegt dat we met blurring op korte termijn de schadelijke effecten van de openheid van alcohol zullen ondervinden. Volgens Takkenberg zorgt blurring er juist voor dat alcohol makkelijk beschikbaar en bereikbaar wordt.