Ouders van kinderen met long covid krijgen te maken met Veilig Thuis

Die meldingen leiden ertoe dat Veilig Thuis onderzoek instelt naar de thuissituatie van de kinderen. Dat wordt door ouders als stressvol en soms zelfs traumatisch ervaren. De meldingen worden soms gedaan door de school van het kind, in andere gevallen door een arts. Bijvoorbeeld omdat ouders een behandeling weigeren waarvan ze denken dat die schadelijk is voor hun kind.

Verdenkingen tegen ouders variëren van verwaarlozing en onthouding van zorg tot Münchhausen by Proxy. Dat laatste is een zeldzame aandoening waarbij een ouder doet alsof het kind ziek, beperkt of gewond is en allerlei verschijnselen verzint of overdrijft.

Veilig Thuis is het advies- en meldpunt voor huiselijk geweld. De organisatie komt in actie als er signalen van kindermishandeling binnenkomen. In het uiterste geval kan zo’n melding leiden tot uithuisplaatsing door de Kinderbescherming. Bij de vijf gezinnen die bij de redactie bekend zijn hebben de meldingen tot nu toe niet geleid tot maatregelen.

Revalideren averechts

Alfons Olde Loohuis van C-support, een organisatie die long covidpatiënten bijstaat, herkent het probleem en is ook bij enkele gevallen in een adviserende rol betrokken geweest. Volgens hem komen onterechte meldingen voor door onbekendheid van artsen en scholen met het ziektebeeld. "Kinderen kunnen long covid krijgen zonder dat ze van tevoren ziek zijn geweest, zegt de Wereldgezondheidsorganisatie. Dan zie je een heel bizar beeld, van een kind wat ineens extreem moe wordt, na het kleinste beetje lezen uitgeput raakt, ontzettende overprikkelbaarheid laat zien. Dan weet men daar niet zoveel raad mee."

Vaak wordt er dan bloed geprikt, waarbij er aan de waarden niets afwijkends te zien valt, ziet Olde Loohuis. "En dan zegt men: dan gaan we maar revalideren. Maar we weten: bij long covid werkt dat averechts, geeft dat een hele slechte terugval."

Voorzitter van het landelijk netwerk Veilig Thuis, Judith Kuypers herkent dat de impact van meldingen bij Veilig Thuis vaak 'heel groot' is, maar denkt dat dat voor een groot deel komt door de beeldvorming rond de organisatie. "De cijfers laten zien dat slechts 1 procent van alle meldingen doorgaat naar de Raad voor de Kinderbescherming voor een onderzoek. Heel vaak is de betrokkenheid meer van: wat is er nou echt aan de hand, hoe kunnen we ouders ondersteunen?"

Op het moment dat een melding bij Veilig Thuis binnenkomt, is de organisatie wettelijk verplicht die zorgvuldig te bestuderen, zegt Kuypers. "Veilig Thuis neemt dan altijd contact op met de direct betrokkenen, om te kijken: wat is hier aan de hand?"

Lauren en Alexandra

Een kind waarbij dit speelt is de nu vijfjarige Lauren*. Zij krijgt in februari 2021 corona. Ze wordt er zo ernstig ziek van dat ze zelfs meerdere keren in het ziekenhuis opgenomen wordt. Daarna herstelt ze niet goed, elke keer als ze te veel onderneemt wordt ze weer ziek. Daarom laat haar moeder Alexandra* haar regelmatig thuis van school, maar daar is de school het niet mee eens. Drie dagen na Lauren’s vijfde verjaardag - als ze echt leerplichtig wordt - valt er een brief van leerplicht op de mat. Later volgt ook een melding bij Veilig Thuis, waarna die organisatie enkele malen bij haar langskomt.

"Ze komen kijken naar je leefomgeving, waar je woont", zegt Alexandra. "Of ze genoeg kleertjes heeft, of ze schoon is, hoe haar gedrag is. Daar hadden ze geen zorgen over, ze wilden het ook eigenlijk wel afsluiten. Maar omdat leerplicht er achteraan zat, zijn zij verplicht om te monitoren. Dus ik zit er nog wel even aan vast."

Lauren lijkt ondertussen te herstellen van covid. Maar een oorontsteking waardoor het meisje buisjes krijgt, zet de boel aan het begin van dit nieuwe schooljaar al meteen weer op scherp: een nieuwe melding bij leerplicht volgt. Veilig Thuis houdt nog een jaar de vinger aan de pols bij Alexandra.

Veel stress

Die aanhoudende aandacht van instanties zorgt voor stress en onzekerheid bij ouders, zegt Dit is de dag-journalist Rianne van der Linden. "Bij geen enkel gezin dat wij spraken heeft een melding tot nu toe geleid tot maatregelen van Veilig Thuis, maar de meldingen leiden wel tot allerlei bezoeken en gesprekken. Als je bedenkt dat deze gezinnen vaak al in een moeilijke situatie zitten, is het niet gek dat de dreiging die van zo’n melding uitgaat veel onrust en onduidelijkheid met zich meebrengt. Daar krijgt het kind ook van alles van mee."

Dit is de dag sprak ook met een vertegenwoordiger van de ME/CVS-vereniging. Zij gaf aan dat ook daar meldingen binnenkomen van gezinnen met kinderen met ME/CVS waarbij Veilig Thuis om dezelfde redenen betrokken raakt. ME/CVS, of het chronisch vermoeidheidssyndroom, is een ziekte die veel raakvlakken heeft met long covid.

*Om de privacy van de betrokkenen te garanderen zijn de namen van Alexandra en Lauren gefingeerd. Hun echte namen zijn bij de redactie bekend.