Ieder jaar doneren tientallen Nederlanders anoniem een nier: wat beweegt hen?

Weldoeners

Pronk vindt het fascinerend waarom deze mensen een nier weggeven en besloot een onderzoek naar hen te doen. Wat leerde ze over deze gulle gevers?: "Het zijn mensen die altijd veel bezig zijn met de ander. Mensen die veel vrijwilligerswerk doen, of bijvoorbeeld bloed- of spermadonor zijn. Een kleine groep doet het voor zichzelf of om hun eigenwaarde te verbeteren door iets terug te doen voor de mensheid, vaak vanwege spijt van eerdere dingen in het leven."

Zijn er dingen die voor de donateurs veranderen na de operatie? "Eigenlijk niet. De donateurs moeten natuurlijk gezond blijven leven, maar verder zijn er geen veranderingen." Waarom melden er dan eigenlijk niet meer mensen zich aan? "Het is wel een tijdsinvestering. Er gaan veel onderzoeken aan vooraf, en het kan even duren voor er een match is."

Spijt

Hoe kijken de mensen terug op de operatie? "Bijna iedereen zegt dat ze het zo weer zouden doen. Ze vinden het een mooie ervaring, voelen dankbaarheid, zijn trots op zichzelf en vinden het fijn om een ander te hebben kunnen helpen" vertelt Pronk. Maar er zijn ook donoren die er anders op terug kijken: "2 van de 106 donoren had spijt. Eén had last van fysieke ongemakken aan haar been - ondanks dat dat hoogstwaarschijnlijk geen verband had met haar operatie - de ander vond dat het niet gebracht had wat zij er van verwachtte."

Koppelen patiënt met donateur

Als donor weet je niet waar jouw nier terechtkomt: "Dat blijft inderdaad onduidelijk. Sinds de privacywetgeving is terugkoppeling nog lastiger geworden, maar vaak horen de donateurs wel of de nier goed is aangeslagen of niet. De donateurs kunnen dan last houden van nieuwsgierigheid, want meer komen ze dan vaak niet te weten" vertelt de psycholoog. Via het ziekenhuis kun je anoniem een kaartje sturen naar de donor, maar daar wordt maar weinig gebruik van gemaakt vertelt Pronk: "Slechts één op de vijf patiënten ontvangt zo'n kaartje, maar er bestaat nog veel onwetendheid over deze mogelijkheid onder patiënten. Daarom is ook één van mijn aanbevelingen dat patiënten beter moeten worden geïnformeerd over deze mogelijkheid."