Jezus met een vagina-wond: dagelijkse kost in middeleeuwse beeldcultuur
- Nieuws
- Jezus met een vagina-wond: dagelijkse kost in middeleeuwse beeldcultuur
Een vrijwel volledig behaarde Maria en een wond die er uitziet als een vagina. Dingen die voor ons misschien vreemd lijken, waren voor de middeleeuwer dagelijkse kost. Het Catharijneconvent zette de tentoonstelling Body Language op over de fascinerende middeleeuwse beeldcultuur, met als thema het menselijk lichaam. Kunsthistorica Sanne Frequin bezocht deze voor OVT.
body language
Zijdewond van Christus
Een griezelkabinet van middeleeuwse afbeeldingen, zo omschrijft Sanne Frequin de tentoonstelling. Het is een andere beeldtaal in de middeleeuwse afbeeldingen, waarbij de focus ligt op lichamelijke details. En dat was in die tijd gewoon. ''Het allerlekkerste is misschien wel de vaginawond'', vertelt Sanne Frequin. ''In miniaturen zie je een afbeelding van de zijdewond van Christus. En die heeft onmiskenbaar de vorm van een vagina.''
In de tentoonstelling hangt een tweeluik waarop Christus en Maria naast elkaar te zien zijn. Een exemplarisch en prachtig voorbeeld volgens Sanne Frequin. ''Christus heeft een ontbloot bovenlijf. En houdt zijn hand bij zijn zijdewond en knijpt daar een beetje in, zodat een straaltje bloed in een fontein terecht komt. Daarnaast staat Maria, die haar borst vastheeft. Zij knijpt erin zodat een straal moedermelk parallel aan die straal bloed in de fontein des levens terecht komt. Om die fontein heen zitten allemaal engeltjes klaar met kelken om dat mengsel van bloed en moedermelk op te vangen. Die kelk wordt vervolgens leeggegoten over die zielen in het vage vuur.''
Om deze inhoud te tonen moet je toestemming geven voor social media cookies.
Naaktheid in de Middeleeuwen
In de Middeleeuwen had men geen moeite met naaktheid. Wat voor gedachte zit daarachter? Een theologische, legt de kunsthistorica uit. ''De wond heeft natuurlijk met een bepaalde de reden de vorm van een vagina. In de Middeleeuwen beeldde men namelijk nooit iets af zonder reden. Met de dood van Jezus aan het kruis heeft de wedergeboorte plaatsgevonden. En een wedergeboorte is natuurlijk verbonden aan een vagina.''
Maar was dat ook begrijpelijk voor middeleeuwers? ''Ze zullen ongetwijfeld gegiecheld hebben over afbeeldingen van Jezus met oksel- en schaamhaar. De theologische gedachte achter die afbeeldingen, was bij de mensen wel bekend. Ze werden opgeleid met dat soort gedachten. Die plaatjes waren er om het lijden van Jezus beter te begrijpen.''
Christus als man van smarten | Het beeldtype van de man van smarten, waarbij de verrezen Jezus zijn kruiswonden toont, is vanaf de veertiende eeuw zeer geliefd. Het moet de toeschouwer helpen het lijdensverhaal van Jezus beter te begrijpen. - Bron: Marco Sweering/Museum Catharijneconvent
Gerelateerd
