Waarom zijn dieren verboden in het circus, maar niet in het theater? 'Er zijn richtlijnen nodig'

Dieren als decor

Vandaag de dag worden er nog steeds dieren in voorstellingen gebruikt, maar wel minder dan vroeger. "Soms worden dieren echt als onderdeel van het decor gebruikt, zoals in het toneelstuk Mijn lieve gunsteling, naar het boek van Marieke Lucas Rijneveld. Daar staan twee koeien op het podium die op de achtergrond een beetje in het hooi staan te grazen. Maar je kunt je afvragen wat dat bijdraagt voor de koeien, want zij zijn slechts een decorstuk en moeten iedere avond weer in en uit die veewagen, iets wat voor koeien heel stressvol en eng kan zijn. En het is niet in het belang van de koe om daar aanwezig te zijn."

Alternatieven en creatieve oplossingen

Volgens De Rooij zijn er genoeg manieren om dierenwelzijn en theater samen te laten gaan. "Er zijn hele creatieve oplossingen. Theatermaker Flavia Faas heeft bijvoorbeeld het theater naar de koeien gebracht in plaats van andersom. Ze heeft de wei als toneel gebruikt en daar muziek gemaakt, waardoor mensen de koeien in hun eigen omgeving leren kennen. Sommige koeien kwamen op de muziek af, anderen gingen ervandoor. Dat laat een bepaald perspectief op het dier zien, zonder dat het dier daar nadeel van ondervindt. Daarmee kunnen we ook meer empathie voor dieren kweken."

Tijd voor een intimiteitscoördinator voor dieren

Opvallend is dat er in de theaterwereld geen duidelijke regelgeving is voor het gebruik van dieren, terwijl dat in circussen inmiddels verboden is. "Ze gaan nu nog een beetje uit van het zelfsturend vermogen van theatermakers en directeuren. Maar misschien is het tijd om een belangenbehartiger aan te stellen, een soort 'intimiteitscoördinator' voor dieren, die onafhankelijk van de productie en economische belangen kan beoordelen of het verantwoord is om een dier in een voorstelling te gebruiken."

De Rooij is niet per se tegen het gebruik van dieren in kunst en theater. "Kunst en theater kunnen heel erg bijdragen aan het vergroten van compassie voor dieren en het laten zien van een dierperspectief. Maar het dier zelf mag daar natuurlijk nooit onder lijden."