Een 100 jaar oud politiek wapen: het Verdrag van Trianon
- Nieuws
- Een 100 jaar oud politiek wapen: het Verdrag van Trianon
Donderdag 4 juni was het honderd jaar geleden dat het Verdrag van Trianon werd getekend. In Nederland is dit verdrag vrij onbekend, maar door het Hongaars historisch onderzoeksinstituut Veritas wordt het betiteld als 'de grootste Hongaarse tragedie van de twintigste eeuw, waarvan de wonden zelfs in onze tijd nog niet zijn geheeld'.
Historicus en politiek analist Ivo van de Wijdeven vertelt in OVT over de ‘schande’ van Trianon - zoals het in Hongarije wordt genoemd - en waarom dit verdrag nog steeds wordt gebruikt door Hongaarse politici om hun eigen agenda te bevorderen.
De Hongaarse 'schande' van het Verdrag van Trianon
Een eeuwige vlam
Net als het Verdrag van Versailles was het Verdrag van Trianon een vredesverdrag dat aan het einde van de Eerste Wereldoorlog werd getekend. Hongarije verloor hierbij twee derde van zijn grondgebied, waardoor drie miljoen Hongaren buiten de grens vielen. "Bijna nergens leeft de geschiedenis zo erg als in Hongarije. Je ziet nog overal t-shirts, mokken en bumperstickers met een afbeelding van Groot-Hongarije erop", vertelt historicus Ivo van de Wijdeven.
Grootse viering
"De herdenking van 100 jaar 'Trianon' zou grootst worden aangepakt. Tegenover het parlement is een nieuw Trianon-monument onthuld, waardoor een hele straat is verdwenen. In die straat is een helling gecreëerd die helemaal bekleed is met graniet, waarin alle dertienduizend gemeenten die Hongarije na Trianon verloren is staan uitgebeiteld. Wie dan deze hele helling afloopt komt dan, heel dramatisch, uit op een gebroken granieten muur met een eeuwige vlam erop."
Viktor Orbán, de premier van Hongarije, deed ook een duit in het zakje. "Orbán ging naar een klein plaatsje bij de Slowaakse grens en verkondigde daar dat met het verdrag van Trianon duizend jaar Hongaarse geschiedenis is verkracht", aldus Van de Wijdeven.
Politiek gewin en slachtofferschap
Maar het megalomane monument is niet de enige manier waarop de premier van Hongarije de herinnering aan Trianon levend wil houden. "Orbán heeft ook een andere agenda: hij heeft de Hongaren buiten de grenzen staatsburgerschap en kiesrecht gegeven, alsmede veel geld voor deze gemeenschap. Dit levert hem politiek gewin op, omdat die groep dus vaker op zijn regeringspartij Fidesz stemt. Er wordt gezegd dat dit hem de laatste procenten oplevert die nodig zijn voor een meerderheid", zegt Van de Wijdeven.
Hoewel het steunen van Hongaarse minderheden nobel kan klinken, heeft het gebruiken van 'Trianon' als politiek wapen ook alles te maken met het afschilderen van de Hongaarse staat als slachtoffer.
Bijna nergens leeft de geschiedenis zo erg als in Hongarije
"Na het verdrag van Trianon heeft regent Miklós Horthy geprobeerd om het verloren gebied weer terug te krijgen. Hij zocht hiervoor steun bij Mussolini en Hitler. Daar wordt in de Hongaarse geschiedenisboeken overheen gepoetst. Er wordt gezegd: 'We konden niet anders, we hadden geen keus. Wij zijn benadeeld en het slachtoffer geworden van grotere machten.'"
Volgens Ivo van de Wijdeven wordt ditzelfde idee door Orbán ook gebruikt om zich tegen de EU te verzetten. "Orbán noemt de EU standaard ‘Brussel’ en noemt dan EU-maatregelen waar hij het niet mee eens is een 'nieuw-Trianon'. De premier wil het Hongaarse volk neerzetten als een manmoedig strijdend christelijk volk, dat zich verzet tegen grotere machten."
"Met het Verdrag van Trianon in de hand kan Orbán de oppositie die pro-Europa is, ervan betichten dat ze de Hongaarse natiestaat geen warm hart toedragen. Deze retoriek wordt nu ook al gebruikt om zich te verzetten tegen het opnemen van vluchtelingen, bijvoorbeeld."
Niets missen van OVT?
Hou dan de website van OVT in de gaten, abonneer je op de podcast, of volg het programma via Facebook en Twitter.
Gerelateerd
