Bevrijding van Nederland: 'Het was niet alleen feest, er was ook veel verdriet'

De bevrijding was geen kwestie van enkele dagen. Al in september 1944 wordt het eerste Limburgse dorp door de geallieerden bevrijd, nadat begin september in België Brussel en Antwerpen vrij werden. Daarna begint een maandenlange periode van wederzijdse aanvallen.

"Steden die bevrijd werden, zoals Eindhoven, vierden één dag feest, maar daarna begon vaak weer het over en weer schieten", vertelt historicus Bram de Graaf in NOS Met het Oog op Morgen.

10 ooggetuigen

In zijn nieuwe boek laat hij tien verschillende ooggetuigen aan het woord. Zij hebben allemaal een ander verhaal over de bevrijding. Zo is er het verhaal van de dochter van Kate ter Horst, de vrouw die door de Engelsen gezien werd als een heldin, maar wiens dochter vooral de tranen in de kelder herinnert.

Maar ook het verhaal van Johan Baumeister, die door zijn gedeeltelijk Duitse afkomst de bevrijding aan het front in Oost-Frankrijk meemaakte.

Genuanceerder beeld

De Graaf vertelt dat het niet vanzelfsprekend is om over de mindere kanten van de bevrijding te spreken. "Veel van de ooggetuigen die ik heb gesproken durfden zich eerder niet uit te spreken. De herinnering aan bevrijding gaf hen verdriet, en dat past niet in het plaatje wat wij ervan hadden." Hij stelt daarom dat het beeld genuanceerder moet.

In het boek komen de ooggetuigen aan het woord. De laatste jaren is Bram de Graaf actief op zoek gegaan en hij heeft hun verhalen nu gebundeld in het boek. Veel van de ooggetuigen zijn zelf inmiddels overleden, maar vonden het belangrijk dat hun verhaal alsnog werd opgetekend. "Zodat de jongere generatie weet wat er is gebeurd en het nooit zal vergeten."

Download de NPO Radio 1-app

Met onze app mis je niks. Of het nou gaat om nieuws uit binnen- en buitenland, sport, tech of cultuur; met de NPO Radio 1-app ben je altijd op de hoogte. Download 'm hier voor iOS en hier voor Android.